Ik probeer mijn praktijk steeds vorm te geven vanuit een stevige wetenschappelijke basis aangevuld met evidentie uit de praktijk van wat werkt. Zo zien we vaak technieken of methodieken die gehypet worden, terechte tegenkanting krijgen, om dan te komen tot een meer genuanceerd beeld. These, antithese, synthese heet dat proces in de (wetenschaps)filosofie.
Dit VRT artikel biedt zo een mooie huidige stand van zaken rond mindfulness. Een zeer waardevolle techniek, maar ik stoorde me al langer aan het feit dat het zou helpen voor alles. Onzin. Stel je voor dat een vakman bij je thuis aankomt met enkel een hamer! Mindfulness lijkt vooral te werken bij depressie, pijn en verslaving. Dat is een fijne geruststelling aangezien mindfulness inderdaad onderdeel uitmaakt van mijn ‘gereedschapskist’ bij rookstop, leven met chronische pijn, afzien bij topsport en omgaan met de initiële ongemakken als je begint te bewegen na lange inactiviteit. Maar geen zorgen, ik heb daarnaast nog heel wat andere technieken die ook kunnen werken! ;-) Afgelopen weekend (06/05/2023) mocht ik tijdens het congres van Gezond Sporten spreken over de rol van beweging in de behandeling van depressie. Ik stond tussen een mooie line-up aan experten die het hadden over de rol van beweging bij andere chronische aandoeningen als astma, diabetes en kanker. Ondanks de verschillende topics waren er enkele opvallende lijnen op te merken doorheen de verschillende presentaties.
Hier zijn mijn key takeaways: #1 – De evidentie is er, nu nog toepassen. Het wetenschappelijke bewijs is er dat beweging preventief én curatief werkt. Waar we nu op moeten focussen is hoe we dit kunnen omzetten naar mensen in beweging. Mijn idee? Hiervoor is een grotere focus op de psychologie van beweging nodig! #2 – Kiezen we de kortste route of de beste route? Je kan mensen vertellen dat beweging werkt en hun alle rationele info geven, maar dat betekent niet dat mensen hiernaar gaan handelen. Zelfs als dit wat meer tijd vraagt moeten we inzetten op blijvende resultaten en niet zozeer een quick fix die niet blijft duren. #3 – Ken jezelf. Beweging werkt. Maar hoe het werkt en welke vorm van beweging werkt voor het individu is maatwerk. Zet in op patient centered care en stop met een one-size-fits-all voorschrift. Laat mensen connecteren met hun lichaam in beweging, zodat het een doorleefde ervaring kan worden. Bewegen draait om zoveel meer dan afvallen, een prestatie leveren of gewoon in leven blijven. Het mooiste compliment dat ik kreeg na afloop van mijn presentatie? Dat ik er in geslaagd was het menselijke aspect te belichten binnen wat soms een heel medisch verhaal is. Daar ga ik voor. Wetenschappelijk onderbouwde kennis vertalen naar een persoonlijk verhaal waar de cliënt/patiënt zelf mee aan de slag kan en mag. Wil je meer weten over mij als spreker? Bekijk dan zeker eens de verschillende onderwerpen op de website of neem gewoon contact op! De laatste tijd verdiep ik me wat meer in natuurpsychologie om te ontdekken welke bijkomende positieve effecten dit kan hebben op onze fysieke beweegmomenten. Wist je dat onderzoekers onderscheid maken tussen groene en blauwe natuur?
Groene natuur = bossen, weiland, parken, ... Blauwe natuur = meren, rivieren, zee, ... Hoe diverser de natuur, hoe krachtiger het effect op onze psyche. Dus ja, je kamerplanten helpen zeker ook je mentaal welbevinden. Maar dit effect is minder groot dan bijvoorbeeld een bezoekje aan het stadspark, dat op zijn beurt als 'groene woestijn' terug minder krachtig is dan een wild bos. En de combinatie van groen en blauwe natuur werkt uiteraard ook beter. Daarom is Ninglinspo in Wallonië één van mijn favoriete wandelplekjes. Je volgt de hele tijd een kabbelend stroompje tussen het groene bos. Volgens sommige onderzoekers is blauwe natuur nog net dat tikkeltje krachtiger voor ons mentaal welzijn door de typische geluiden van water. Deze zouden automatisch rust en ontspanning triggeren. In de groene natuur is de biodiversiteit en de krachtige geluiden van bijvoorbeeld veel verschillende vogels immers niet altijd gegarandeerd. Wat zoek jij het liefst op? Blauwe of groene natuur? Dient beweging een plaats te krijgen naast medicatie en psychotherapie voor de behandeling van depressie? Als je het mij vraagt: ja! In het kader van de campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport mocht ik samen met collega psychologe Kirsten Plessers (auteur van het fijne boek Psycholopen waarover ik al een leestip schreef in het verleden) aan tafel schuiven met wetenschapsredacteur Kim Verhaeghe. In een podcast van een uur leggen we al onze argumenten op tafel waarom lichaamsbeweging zo waardevol is in de preventie en behandeling van één van de meest voorkomende mentale problemen.
Je hoort er antwoorden op vragen zoals:
Dit gesprek kadert in de ruimere campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport. Het hele gesprek beluisteren kan hier: https://soundcloud.com/user-75314080/is-lichaamsbeweging-een-alternatief-voor-antidepressiva Wil je de inhoud liever lezen? Dat kan hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Is-lichaamsbeweging-een-alternatief-voor-antidepressiva Of hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Beweging-als-behandeling-en-preventie-van-depressie Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten ook een congres over sporten met een chronische aandoening, waar ik ook mag spreken over depressie en sport. Meer info en inschrijven kan hier. Presteren en welzijn hand in hand laten gaan is altijd mijn doel in mijn werk. Ik mocht hierover in gesprek gaan met wetenschapsredacteur Kim Verhaeghe voor Gezond Sporten. In een podcast van een uur hebben we het over depressie specifiek en mentaal welzijn in het algemeen bij topsporters.
Je hoort er antwoorden op vragen zoals:
Dit gesprek kadert in de ruimere campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport. Het hele gesprek beluisteren kan hier: https://soundcloud.com/user-75314080/mentaal-welzijn-bij-topsporters-komt-niet-vanzelf Wil je de inhoud liever lezen? Dat kan hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Mentaal-welzijn-bij-topsporters-komt-niet-vanzelf Of hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Depressie-en-burn-out-voorkomen-als-topsporter Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten ook een congres over sporten met een chronische aandoening, waar ik ook mag spreken over depressie en sport. Meer info en inschrijven kan hier. VRT brengt in Rebound het aangrijpende verhaal van Sebastien Bellin. Een ex-profbasketballer die zwaar gewond raakte aan zijn benen tijdens de aanslagen van Zaventem in 2016. Als deel van zijn herstelproces zette hij zijn zinnen op het finishen van de Iron Man triatlon van Hawaï. Een docu waarin zowel traumapsychologie, de mentale aspecten van blessureherstel en prestatiepsychologie aan bod komen. Het verhaal van een evolutie van crisis naar terug kunnen floreren in het leven. Een absolute aanrader!
Ik laat enkele quotes voor zich spreken:
Nog te bekijken tot 22/03/2024 op VRT Max. Een kwart van de volwassenen in Vlaanderen beweegt minder dan wat aanbevolen wordt voor een goede gezondheid (onderzoek door Sciensano). De intentie is er, maar de praktijk loopt stroef (pun intended). De voornaamste aangehaalde reden is tijdsgebrek. Dit is - sorry om het te zeggen - eerder een excuus dan een reden. Correcter is het om te spreken van 'gepercipieerd tijdsgebrek'. Tal van studies tonen aan dat we liever andere dingen doen dan bewegen. Zoals - met voorsprong - schermgebruik. Ja, ik heb het tegen jou die nu langs deze post scrolde. Maar je bent hier nu toch, dus lees nog even verder. "Het zal dan wel een gebrek aan discipline zijn", hoor ik je denken? Niet akkoord en laten we aub niet opnieuw blijven trekken aan een dood paard.
Hieronder deel ik enkele bedenkingen als bewegingspsycholoog over wat wel nodig is om hierin verandering te kunnen brengen:
Maar, goed nieuws, het vakgebied van de bewegingspsychologie bestaat al jaren in academische kringen en al die kennis ligt klaar om vertaald te worden naar de praktijk. Om echt succesvol te zijn in onze ambities om meer mensen aan het bewegen te krijgen loont het om stil te staan bij mentale factoren zoals de relatie tussen een mens en zijn lichaam in beweging, bewust versus onbewuste gedragsverandering, mensen leren omgaan met niet-helpende gedachten, goede communicatievaardigheden, motivatiepsychologie, bewegen met een mentale of fysieke 'rugzak', bewegen doorheen de verschillende leeftijdsfases, ... Mijn inbox staat open voor iedereen die mee deze uitdaging wil aangaan om mensen aan het bewegen te krijgen (en te houden) en daarbij meer wil leren over de psychologie van beweging. In de maand februari ben ik vaker bij de dokter langs geweest dan in heel 2022 samen. Een huidinfectie en hevige koorts werd nogal onfortuinlijk opgevolgd door een hondenbeet in mijn voet, waardoor ik vrijwel een maand stil lag met het sporten. Reken daar de zorgen voor een baby bij en je begrijpt dat terug in actie komen best als een opgave kan aanvoelen. Dus ‘ja’, ook als sport- & bewegingspsycholoog ben ik gevoelig voor de psychologische uitdagingen van een heropstart na blessure of lang stilzitten. Toevallig of gelukkig mocht ik vorige week een webinar geven aan leden van het Helan ziekenfonds over ‘mild zijn voor jezelf’ of het psychologische concept van ‘zelfcompassie’. Vanuit mijn motto ‘practice what you preach’ paste ik Paul Gilberts model rond de drie emotieregulatiesystemen toe op mijn eigen terugkeer naar sport en beweging. Ons gevaarsysteem wordt geactiveerd wanneer we een bedreiging waarnemen. In mijn geval was er de angst om niet volledig te herstellen en vaardigheden of mogelijkheden te verliezen. De interne criticus in mijn hoofd greep deze angst aan om dan met momenten:
Het jaagsysteem wordt geactiveerd wanneer we doelen en erkenning nastreven. Er was het verlangen om weer te gaan trainen en het oude niveau te herwinnen. Dit leidde echter in het begin ook tot een te grote focus op de cijfertjes en verschillende parameters. Het tempo was te traag, de hartslag te hoog, de gelopen afstand te weinig… Plots lag zelfs mijn professionele waarde op tafel in mijn hoofd. “Komaan, als sportpsycholoog en running therapeut in opleiding kan je toch niet achteraan hollen, je moet het goede voorbeeld geven”. Niet echt mild voor mezelf en allesbehalve productief voor herstel. Ten slotte, wordt het zorgsysteem geactiveerd wanneer we ons veilig, zeker en verbonden voelen met anderen en onszelf. In mijn geval kreeg ik bijvoorbeeld extern steun van mijn vrouw die dagelijks de wonde hielp verzorgen. Maar ik moest dus ook zelfcompassie oefenen naar mezelf toe. Ook al kon ik niet intensiever sporten, ik kon wel opbouwen met rustig wandelen met de hond of met gezond te proberen eten. In plaats van te jagen op cijfertjes, richtte ik mijn aandacht tijdens die eerste loopjes vooral op waarom het nu zo goed voelde terug in beweging te zijn. Terwijl ik rustig liep, liet ik mijn aandacht glijden naar het ontdekken van de ontluikende lente in de natuur. Ik focuste op het aangename gevoel van mijn lichaam terug in beweging te brengen (in plaats van te luisteren naar de interne criticus in het hoofd). Een mooie toepassing van wat ik leer in mijn opleiding rond Focusing. Door aandacht te besteden aan zelfcompassietechnieken en het activeren van het zorgsysteem kon ik makkelijker progressie zien en beleefde ik plezier en genot aan de heropbouw. Af en toe een ‘beginners mindset’ opzoeken kan net heel verrijkend zijn om nieuwe inzichten te verkrijgen. Hierdoor werd ik tijdens het lopen zelfs creatief en bedacht ik alvast enkele oefeningen die ik later als running therapeut in de praktijk wil delen met cliënten. Misschien kun jij deze drie systemen ook toepassen op een situatie waar jij mee worstelt? Neem gerust contact op je hiermee te helpen! Of misschien denk je dat iemand anders er baat bij zou hebben deze oefening te doen? Deel deze blog dan gerust! Aan het lopen met mijn eigen hond Chester
Beweeg jij af en toe? Of sport je vaak? Kom je vaak buiten in de natuur voor een frisse neus? En reikte deze frisse wind tot in je bovenkamer dat je alles meer een plaats kon geven? Er zijn tal van voordelen die zowel in de wetenschap als in je naaste kringen bewezen zijn waarom sporten en bewegen goed voor je is. Maar wat juist, wanneer en hoe leg ik graag uit in een webinar voor Sporta - Zeker Sporten.
PRAKTISCHE INFO Datum: Dinsdag 11 april 2023 - 20u Duurtijd: 30-40 min excl. aansluitende Q&A Onderwerpen: Realistisch verwachtingspatroon bij sporten en bewegen, voordelen, mythes,... Prijs: Gratis voor deelnemers Expeditie Natuurpunt 2023 en ZS-leden - €7 voor andere deelnemers Meer info en inschrijven: https://www.zekersporten.be/webinar-verfrissing-in-de-bovenkamer-door-natuur-en-fysieke Deze blogtekst is gebaseerd op mijn bijdrage voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn vierde en laatste bijdrage bekeek ik de voor- & nadelen van activity trackers voor recreatieve sporters.
Cijfertjes zijn weliswaar niet weg te denken in de moderne sportbeoefening, maar ze zijn zeker niet heilig als het aankomt op onze psychologie en motivatie. Pro:
Contra:
Het eindadvies is dan ook om enerzijds dankbaar gebruik te maken van technologie waar het ons kan helpen om onze doelen vorm te geven, op te volgen en ons te laten aanmoedigen. Anderzijds moeten we waakzaam zijn voor de gevaren waarbij we afhankelijk worden van cijfertjes en het contact verliezen met ons eigen lichaam en geest. Durf dan ook gerust eens je activity tracker thuis te laten om vrij te bewegen. De mens blijft immers een gevoelsdier en bewegen is een lichamelijke activiteit die vooral ook bewust ervaren moet worden! "Bewegen geeft mensen een goed gevoel".
Handen omhoog als je dit gelooft. Als je akkoord bent, heb je waarschijnlijk zelf een goede relatie met beweging (al dan niet als beweegprofessional). Of je onderschrijft deze uitspraak omdat het zo staat geschreven in de meeste handboeken. Deze uitspraak vraagt dankzij nieuwe ontwikkelingen in de bewegingspsychologie wel wat nuance: 1) Zo zullen bepaalde beweegvormen goed aan voelen voor bepaalde mensen. Geen one-size-fits-all! Onderzoek naar deze matching is een work in progress, maar de bestaande screeningsmethodieken gaan nog te veel uit het principe dat mensen automatisch kiezen voor iets waarvoor ze 'het juiste lichaam' hebben en succes mee kunnen behalen. 2) De meeste inactieve mensen vinden fysieke activiteit (initieel) onaangenaam. Ik ben geen marketingexpert, maar als de mensen je product of dienst niet ervaren zoals jij het belooft, kunnen ze afhaken. En dat kan ok zijn voor jou als je in een businessmodel zit waarbij nieuwe klanten zich toch vanzelf aanbieden, maar vanuit het perspectief van maatschappelijke gezondheid is dit een enorm verlies en een stap achteruit. 3) De 'peak-end rule' stelt dat de gevoelsmatige beleving van de fysieke activiteit op de piek en het einde van de inspanning sterk voorspellend is voor toekomstig gedrag. Traditioneel wordt er rustig opgewarmd om toe te werken naar een climax tijdens een workout. Dit kan fysiologisch nuttig zijn, maar hoe wordt het psychologisch ervaren? Let dus op wanneer je mensen steevast belooft dat beweging hun een goed gevoel zal geven! Een tijd geleden deelde ik in mijn leestips al eens de methode van Alan Carr. Hoog tijd dat ik mijn favoriete rookstopboek deel en dat is niet van de hand van een rookstopguru. Robert West is professor psychologie in het Verenigd Koninkrijk en een wetenschappelijke autoriteit op het vlak van rookstop. In zijn boek "Zo stop je met roken" lijst hij zowat alle populaire en minder bekende methodes op om van de sigaret af te raken. Vanuit zijn wetenschappelijke bril duidt hij in begrijpelijke mensentaal hoe wetenschappelijk onderbouwd een methode is en waarom ze al dan niet succesvol is. Een waardevol overzicht dus om je keuze te maken als je een rookstop overweegt.
Het mooie in dit boek zit hem in de subtitel "De Gouden Formule". Mensen denken dat dit boek je zal vertellen hoe je nu moet stoppen. Ik verklap hier al een beetje de clou: de gouden succesvolle formule is datgene wat werkt voor jou! En dat betekent vaak puzzelen, trial en error, weglaten wat niet werkt en vervangen door wat wel helpt. Maar op dit boek kan je dan ook terugvallen en opnieuw lezen om een nieuwe poging te plannen. Dit is dan ook meteen het grootste verschil met de methode van Alan Carr (die trouwens ook besproken wordt in het boek van West): Carr kan geweldig motiverend zijn de eerste keer dat je het leest, maar het heeft nooit dezelfde impact bij een tweede leesbeurt. Wat gebeurt er dan nog meer bij een tabakoloog als alles al in dit boek staat? Als tabakoloog kan ik vanuit mijn ervaring en expertise jou helpen sneller tot een succesvol resultaat te komen. Minder trial en error en sneller op weg naar een geslaagde rookstop aan de hand van een persoonlijk plan van aanpak. Neem gerust contact op om de opties te verkennen of lees meer over rookstop hier op de website. Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn derde bijdrage gaf ik tips om om te gaan met motivatiedips.
Denk je bij het woord 'dip' eerst aan nacho's met een sausje? Da's een goed teken! Veel beginnende sporters komen immers in een ander dipje terecht. Ze verliezen hun motivatie en voor ze het goed en wel beseffen liggen hun sportschoenen stof te verzamelen in een hoek. De weg naar sportief succes en blijvende gedragsverandering is geen mooie rechte lijn. Er zijn scherpe bochten van tegenslag, snelheidsremmers in de vorm van andere verantwoordelijkheden en als we niet opletten draaien we in rondjes, op zoek naar de juiste afrit voor onze bestemming. Vroeg of laat kom je toch obstakels tegen. Bereid je er alvast op voor met deze tips: Verlies je niet in cijfertjes. Tegenvallende data halen je motivatie meer naar beneden dan dat ze je oppeppen. Blijf zoeken naar het aangename gevoel en het plezier van samen sporten. Bespreek met je sportbuddy vooraf wat hij voor je kan doen op moeilijke momenten. De ene wil aangemoedigd worden met een stevig duwtje in de rug, de andere heeft misschien eerst even nood om emotioneel te ventileren. Herdefinieer ‘falen’. Beschouw tegenslagen als leerkansen om jullie aanpak aan te passen en jezelf te blijven verbeteren. Hoe denk je dat atleten op weg naar de top dit doen? "Soms win je, soms leer je", is een gezegde dat zij wel eens gebruiken. Kijk van waar je komt. Een dipje betekent ook dat je al een weg hebt afgelegd. Blik terug op je evolutie sinds de start. Laat deze pauze je net motiveren om daarna samen verder door te zetten! Draag goed zorg voor jezelf, op alle vlakken. Wie goed eet, voldoende slaapt en mentaal kan ontspannen zal vanzelf sneller terug gaan bewegen. Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten in samenwerking met Domus Medica een congres rond sporten met een chronische aandoening. Naast de thema's diabetes, kanker en astma mag ik het onderwerp depressie voor mijn rekening nemen. Enorm blij met deze kans!
Meer info & inschrijven: https://gezondsporten.be/bijeenkomst-detail/27/congres-sporten-met-een-chronische-aandoening De Vlaamse Trainersschool heeft opnieuw een sterk aanbod aan bijscholingen verzameld voor het voorjaar van 2023. Ditmaal laten ze de online bijscholingen nog even in de kast tot het najaar en zet men volop in op face to face bijscholingen op locatie. Ik ben blij opnieuw twee thema's op twee verschillende locaties te mogen verzorgen.
Zelfregulatie: je atleet aanzetten tot actief leren Zelfregulatie verwijst naar processen die een individu in staat stellen zijn doelgerichte activiteiten zelf te sturen doorheen de tijd en veranderende omstandigheden. Dit houdt in dat de persoon zijn gedachten, gevoelens, gedrag en aandacht zelf bijstuurt indien nodig. In een sportcontext kan dit gezien worden als de mate waarin een atleet het eigen leerproces kan sturen, terwijl men ouder wordt, hogere niveaus bereikt, of ook andere eisen buiten de sport ervaart. Locatie: Sport Vlaanderen Brugge Datum: 27/04, 19-22u Meer info & inschrijven: https://www.sport.vlaanderen/VTS-Bijscholing?activiteitId=117321# ACT! Een nieuwe manier van omgaan met negatief denken Deze bijscholing biedt een eerste introductie in Acceptance & Commitment Training in de sport. Deelnemers leren de zes pijlers van deze methode niet alleen theoretisch kennen, maar ook hoe ze er concreet mee in de slag kunnen gaan bij zichzelf en hun sporters. Locatie: Sport Vlaanderen Willebroek Datum: 23/05, 19-22u Meer info & inschrijven: https://www.sport.vlaanderen/VTS-Bijscholing?activiteitId=117320# Het volledige aanbod vind je hier. Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn tweede bijdrage stond ik stil bij hoe sportmaatjes elkaar het best kunnen motiveren.
Een motivatiedipje, een te drukke agenda, een verschil in niveau... Is jullie partnership ook al op een obstakel gebotst? Geen nood! Als je elkaar maar blijft motiveren, staat niets een duurzaam verbond als sportbuddy's in de weg. Blijf variëren in je trainingen. Dat voorkomt verveling en houdt je motivatie hoog. Wissel af met je sportbuddy om telkens iets nieuws voor te stellen. Vier successen. Of het nu gaat over een persoonlijk record of een maand samen sporten, vier elke kleine overwinning! Extra tip: laat de beloning je sportieve voornemens ondersteunen in plaats van ondermijnen. Koop liever samen een nieuw sporttruitje dan jezelf te belonen met fastfood. Spreek eerlijk en rechtuit. Zit je met een overvolle agenda of gaat je buddy wat te hard voor jou? Durf dit te bespreken en zoek samen naar oplossingen. Open communicatie kan veel misverstanden voorkomen. Hou elkaar verantwoordelijk. Bekijk samen of jullie nog op schema zitten. Doe dit niet al te dwingend: je moet je buddy ondersteunen, niet controleren. Stuur indien nodig je doel bij. Toon dankbaarheid. Samen al die tijd vrijmaken en telkens weer opdagen, jullie doen het toch maar! Toon appreciatie en bewondering voor je buddy. Dat kan zowel in woorden als in daden, zoals een traktatie na het sporten. Bovenal: have fun! Ga samen op zoek naar activiteiten die jullie allebei leuk vinden of wissel op zijn minst af. Vraag je buddy na de activiteit wat hij vandaag het leukste moment vond. Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn eerste bijdrage stond ik stil bij het juist vormgeven van je doelen.
• Jullie willen meer bewegen of blijven bewegen? Mooi! Laat ons dat nog wat specifieker maken. Hoeveel ‘meer’ is voldoende? Maak het concreet en realistisch. Overschat jezelf en je mogelijkheden niet, maar durf jezelf zeker wel uitdagen. • Ligt je einddoel wat verderop in 2023 (bv. een bepaald event of een symbolische afstand)? Leuk! Denk zeker ook na over de weg erheen. Procesdoelen onderweg naar het grote moment zijn minstens even belangrijk, zo niet belangrijker. Formuleer dan ook voor jezelf aandachtspunten op zowel korte (één workout, deze week) als middellange termijn (deze maand, komende drie maanden). Stel dat je op het einde van het seizoen een goede prestatie wil neerzetten met je buddy in de padelclub. Of wacht, laat ons dat specifieker maken. Jullie willen top 10 worden in jullie huidige ranking! Dan kan je deze week nog extra aandacht beginnen besteden aan jullie communicatie tijdens het sparren. Op de middellange termijn kan je eens duo’s uit een hogere ranking uitdagen om nieuwe speelstijlen te leren kennen. Beide procesdoelen zullen bijdragen tot jullie einddoel om een mooie positie te behalen. • Je doelen specifiek en meetbaar maken is één ding, maar wist je dat je ook gerust leerdoelen voor beweging kan formuleren? Stel dat je bijvoorbeeld wekelijks gaat zwemmen. Een leerdoel zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat je nagaat of je je beter voelt bij een ochtendsessie of een avondlijke zwempartij. Of wanneer je je comfortabel voelt bij de ontspannende yin yoga, waarom probeer je deze week niet eens de actievere vinyasa yoga? Ga op onderzoek om te ontdekken wat het beste werkt voor jou en waarom! Voldoende zelfkennis zet je op weg naar een leven lang bewegen. No brain, no gain! • Het is belangrijk dat jij jouw doelen bepaalt en je je niet laat beïnvloeden door wat alle anderen wil bereiken (bv. het gekende “maatje minder”-doel). Wat wel belangrijk is dat je jouw doel bekijkt binnen je ruimere omgeving. Zorg dat je je doel hiermee afstemt. Stel je concreet de vraag wie en wat je wanneer nodig hebt om jou doel te laten slagen en de weg erheen vol te houden. Dit noemen we een systeemdoel. Je hebt bijvoorbeeld besloten dat je crawl wil leren zwemmen dit jaar. Om je slaagkansen te verhogen wil je op zoek naar een begeleide groepsles voor volwassenen bij de lokale zwemclub. Je vraagt je partner of die op woensdagavond op de kinderen kan passen zodat jij deze lessen kan volgen. Eenmaal gestart met de lessen merk je daar al snel dat je best een zwemplankje voor jezelf aanschaft om bij je eigen trainingen aan je beentechniek te werken. • En ten slotte: waarom?? Je weet intussen wat je wil bereiken en hoe je dat kan doen, maar waarom wil je dit doel bereiken? Personen die een diepere reden kunnen koppelen aan hun sportief doel zijn gemotiveerder en beter gewapend tegen uitdagingen of tegenslagen. En nu hoor ik je misschien denken “Dat weet ik toch al? Ik wil gezonder zijn”. OK, maar waarom wil je gezonder zijn? Wat levert jou dat op? Misschien omdat het waardevol is voor jou lang fysiek fit te kunnen blijven voor je familie. Of omdat een goede fysieke gezondheid je in staat stelt nog enkele avontuurlijke reizen te maken waar je van droomt. Find your why! Als je al deze tips kan vorm geven, dan zou jouw doel van ‘meer bewegen’ al iets beter afgelijnd moeten zijn en kan je tastbaar aan de slag met jouw sportieve voornemens! Ook de overheid maakt in het nieuwe jaar voornemens rond gezondheid. Met het antitabaksplan wil men terug een versnelling hoger schakelen om zoveel mogelijk mensen te helpen stoppen met roken of verhinderen dat jongeren er ooit mee starten. Al zijn de meest van hun voornemens wel niet voor 2023…
Je merkt het goed, ze mikken hier vooral op plaatsen waar veel kinderen en jongeren komen om hen niet bloot te stellen aan het beeld van een roker in de hoop dat ze er zelf nooit mee beginnen. Een pakje sigaretten zou dit jaar ook een halve euro duurder worden en de minister maakt zich sterk dat vanaf 2024 een pak sigaretten meer dan 9€ zal kosten. Dit willen ze hand in hand laten gaan met goedkopere prijzen voor groenten en fruit*. Je stelt je de vraag of sommige maatregelen zolang op zich moeten laten wachten. In Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld heeft men al besloten dat er geen tabak meer verkocht mag worden aan iedereen geboren na 1 januari 2009. Deze maatregel is niet repressief naar de huidige rokers en verhoogt de kans op een gehele uitdoving. Over de grens in Nederland dan wordt er stevig gehakt in de verschillende smaakjes voor de elektronische sigaret. Na een overgangsperiode zal er vanaf 1 oktober 2023 enkel nog e-liquids met tabaksmaak verkrijgbaar zijn. Zo hopen ze jongeren te ontmoedigen om het vapen met hazelnootpasta- en mojitosmaak een kans te geven. In België passen ze deze strategie vooralsnog niet toe, maar plannen ze wel ‘swingende namen’ voor sommige smaakjes te verbieden. Mijn gedachten rond deze aanpassingen:
*Wat ongezonde voeding betreft heeft de voedingsindustrie belooft vanaf juni 2023 geen televisiespots meer te maken die gericht zijn op jongeren (Bron). Mijn bedenking: hoeveel spots krijgen jongeren nog te zien via klassieke media? De belofte zegt niets over online media. Bronnen:
Dit artikel maakte onderdeel uit van mijn nieuwsbrief. Wil je deze en meer onderwerpen rechtstreeks in je inbox? Schrijf je dan zeker in! Hopelijk hebben jullie ondanks de vroege uitschakeling van de Rode Duivels en de vele (terechte) ethische discussies allemaal een beetje kunnen genieten van een mooie potje voetval op het WK in Qatar. Op vlak van sportpsychologie vloeide hier ook heel wat inkt over in de pers! Enkele collega’s werden gecontacteerd om hun mening te geven. Een bloemlezing*:
*Mogelijk zullen enkele van deze artikels spoedig achter een betaalmuur verdwijnen. Hiervoor mijn excuses! Dit artikel maakte onderdeel uit van mijn nieuwsbrief. Wil je deze en meer onderwerpen rechtstreeks in je inbox? Schrijf je dan zeker in! Wist je dat angstproblemen en depressieve symptomen de meest voorkomende mentale problemen zijn? Zeker sinds de coronacrisis en de lockdowns lijken deze nog meer voor te komen. Vooral onder jongeren schoten de cijfers nog verder de lucht in. Om dit bespreekbaar te maken lanceerde Sofie Steenhaut 'Club Angst'. Ze heeft zich zelf sinds haar tienerjaren doorheen paniekaanvallen en een angststoornis moeten worstelen. Om anderen te helpen en het onderwerp nog meer uit de taboesfeer te halen creëerde ze een podcast waarin ze in gesprek gaat met lotgenoten en experts om het thema door te lichten. Angst en puberteit, relaties, social media, stigma, werk vinden, hulpverlening opstarten, ... Het komt allemaal aan bod.
Naast de inhoudelijke waarde van deze podcast moet vooral ook de vormgeving geprezen worden. Sofie maakt de serieuze topics luchtig en doorspekt de gesprekken met leuke memes en kwinkslagen. Hier is ongelooflijk veel tijd en aandacht ingekropen en het resultaat mag er absoluut zijn. Voor mij is deze podcast een must listen om als leek deze problematiek en de mensen die eronder lijden beter te begrijpen. Beluister de podcast via je favoriete kanaal of start via de VRT website. Sport en beweging is een geweldig middel om zorg te dragen voor je fysieke en mentale gezondheid. Vele mensen zouden er baat bij hebben om meer te bewegen. Maar voor sommigen kan de relatie met beweging echter problematisch worden. In mijn laatste blog van 2022 voor Gezond Sporten Vlaanderen wil ik dan ook even focussen op de zeldzamere – en daarom helaas vaak over het hoofd geziene – groep individuen die ongezond veel beweegt.
Wanneer kunnen we spreken van een beweegverslaving? Hoe raakt iemand verslaafd aan sporten? Wat zijn de symptomen van overmatig sporten? Ontdek het op de website van Gezond Sporten Vlaanderen! Een slanker, strakker of knapper lichaam is voor vele vrouwen een motivatie om te beginnen sporten en bewegen. Maar de ene motivatie om te sporten en bewegen is de andere niet volgens het onderzoek van Segar en collega’s. Sterker nog, op het lichaam gefocuste motieven leiden er op lange termijn paradoxaal net toe dat vrouwen minder gaan bewegen.
Vanwaar dit tegenstrijdige negatieve effect?
De wens om slanker of strakker te zijn helpt dus misschien om bewegingsactiviteiten te starten, maar niet om ze vol te houden. Exploratie van motieven is dan ook vaak de eerste stap bij een intakegesprek bij mij in de praktijk. Een laatste belangrijke observatie is dat deze effecten aanwezig waren voor alle vrouwen los van het feit of ze nu een hoog of laag BMI hadden. Dit toont nog maar eens hoe sterk de invloed van media en cultuur is op het slankheidsideaal van vrouwen! Bron: Segar, M., Spruijt-Metz, D. & Nolen-Hoeksema, S. Go Figure? Body-Shape Motives are Associated with Decreased Physical Activity Participation Among Midlife Women. Sex Roles. 54, 175–187 (2006). https://doi.org/10.1007/s11199-006-9336-5 Dit artikel maakte onderdeel uit van mijn nieuwsbrief. Wil je deze en meer onderwerpen rechtstreeks in je inbox? Schrijf je dan zeker in! In de stadia zal je geregeld eens ‘We are the Champions’ van Queen horen knallen uit de boxen. Deze anthem is de climax voor sportfanaten na de overwinning van hun team. De meesten zullen dit nummer dan ook als Queens ultieme nummer voor sport en prestatie beschouwen. Achter de schermen, in mijn praktijkruimte hoor ik echter vaak een ander nummer van Freddy Mercury & co op repeat. I want it all, I want it all and I want it now Dit meesterwerk van Queen (ze hebben er veel…) belicht een andere kant van sport en prestatie. Het gaat over ambitie en drive om dingen gedaan te krijgen.
A young fighter screaming, with no time for doubt With the pain and anger can't see a way out It ain't much I'm asking, I heard him say Gotta find me a future move out of my way Jonge (en iets oudere) wolven willen graag vooruit en raken gefrustreerd bij tegenslagen. Blessures, niet-selecties, … zijn tijdverlies op weg naar hun grote doel. Maar daardoor missen ze soms net de leerkansen. Listen all you people, come gather round I gotta get me a game plan, gotta shake you to the ground But just give me, huh, what I know is mine “Als je het maar hard genoeg wil” denken sommigen. Je tanden in de competitie zetten. In de sportpsychologie spreken we dan van een ego-gerichte oriëntatie. Hoewel de wil om te winnen absoluut noodzakelijk is op topniveau, kan een gezonde topper niet zonder de nodige dosis taakoriëntatie. Focus op jezelf en de eigen prestatie verbeteren (de tegenstand verslaan volgt dan wel). So I'm living it all, yes I'm living it all And I'm giving it all, and I'm giving it all Dus ik zeg dan ook vaak tegen cliënten dat ze tot het uiterste mogen of moeten gaan, maar dat ze wil alles ten volle nog moeten beleven. Anders racen we van training tot training, wedstrijd tot wedstrijd, event tot event… En hopelijk vallen er prijzen te rapen hier en daar. Maar zelfs met of zonder deze beloningen zullen het de ervaringen onderweg zijn die bepalen hoe iemand terugkijkt op alle offers en inspanningen. I'm a man with a one track mind So much to do in one lifetime Ook ikzelf bezondig me hier al eens aan. Prestatiepsychologie, gezondheidspsychologie, rookstop, esports, … Er zijn veel onderwerpen die me boeien en waar ik probeer in mee te zijn. En dan heb ik het nog maar enkel over de professionele doelen! Dus dan focus ik me op een andere zin in het nummer: Here's to the future Hear the cry of youth Toegegeven, deze interpreteer ik iets té letterlijk. Terwijl het nummer zal verwijzen naar de jonge wolven die veel willen bereiken, focus ik me hier liever op de kreetjes en het geween van mijn kindje die weldra geboren wordt. Laat dat mijn ankerpunt worden om af en toe uit de rat race te stappen! Zeggen de sporten calcio storico (Italië), kok boru (Kirgizië), makepung lampit (Bali), pehlwani (India) je iets? Hoogstwaarschijnlijk niet. De Netflix docuserie 'Home Game' gaat over unieke sporten en volgt telkens enkele lokale atleten richting een belangrijke wedstrijd of toernooi. Wat ik zo mooi vind om te zien in deze afleveringen is hoe de lokale cultuur en gemeenschap deze traditionele sporten in leve houden. Neem nu calcio storico uit Florence, Italië, waarbij de vier districten van de stad tegen elkaar strijden in een soort Middeleeuwse rugby. Spelers dienen geboren te zijn in het district dat ze vertegenwoordigen en treden aan in traditionele kledij. Of hoe leuk is het om Balinese boeren tegen elkaar te zien racen met hun waterbuffels in de modderige rijstvelden. Deze principes gaan terug naar de roots, naar tijden vóór vele sporten een globaal economisch fenomeen werden. De dag van vandaag zie je dit naar mijn gevoel vooral nog in nieuwe urban, extreme of avontuurlijke sporten. En daar hebben we nog een andere opvallende link. Al deze traditionele sporten houden een element van gevaar in en lijken iets vaker een oogje dicht te knijpen wat veiligheid betreft. Ik keer terug naar calcio storico. Terwijl ik het eerder omschreef als een vorm van rugby, is het belangrijk om weten dat de bal in het doel kan belanden via vrijwel elk methode. Kopstoten, worstelgrepen, zand in de ogen gooien, ... het is allemaal toegestaan. De passie van de atleten die niet leven van hun sport, maar voor hun sport, maakt dat je deze soms gekke of met momenten onverstandige acties beter begrijpt. Ik ben fier om te kunnen zeggen dat ik al sporters heb mogen begeleiden uit twee sporten die ook onder de aandacht worden gebracht in de serie, namelijk roller derby en freediving. Met hun roots respectievelijk in de VS en de Filipijnen, was het heel leuk om te zien hoe deze tradities toch zijn kunnen groeien tot nichesporten met een wereldwijde navolging en dat ook deze atleten de meerwaarde van sportpsychologie inzagen. Ik verwacht niet onmiddellijk waterbuffelracers in de praktijk, maar als de kans zich aanbiedt... zeg ik geen nee! Als je het mij vraagt, was de CS:GO Major in Antwerpse Sportpaleis hèt sportevent van het jaar. Het officieuze wereldkampioenschap Counterstrike kreeg korte vermeldingen in het nieuws met beelden van de duizenden (!) fans die naar Antwerpen afreisden vanuit de hele wereld (!) voor dit event. Wie de heisa rond deze first person shooter beter wil begrijpen raad ik zeker aan de mini-docu op VTM Go eens te bekijken. Ontmoetingen en interviews met de spelers achter de schermen, verhalen over hun leven als professioneel esports atleet, fysieke en mentale aspecten van deze topsport, de hele scene en industrie rond het gebeuren, … Het komt allemaal aan bod.
Een speciale vermelding voor de deskundige uitleg van onze Belgische Eefje Depoortere aka Sjokz. Mensen die onbekend zijn met esports zullen misschien denken ‘Ah fijn dat ze een Vlaams persoon dit even laten uitleggen voor Vlaamse televisie’, maar dit onderbelicht Eefjes status in de internationale esports scene. Onze landgenote werd immers al meermaals verkozen tot beste esports host ter wereld dankzij haar verslaggeving en presentaties tijdens verschillende wereldkampioenschappen op elk continent. Ze dus niet ‘zomaar een Vlaamse dame met kennis van zake’, maar een wereldautoriteit op het vlak van esports. Veel kijkplezier via VTM Go! [Op het moment van schrijven is het onduidelijk hoelang VTM deze docu online zal laten staan] |
InTROHerspenspinsels en updates. Vind je iets interessant? Deel, laat een opmerking achter of neem contact met me op! Via de thema's ontdek je posts die aansluiten bij jouw interesse. Meer updates rechtstreeks in je mailbox? Schrijf je hier in op mijn nieuwsbrief! Thema's
All
Archief
May 2023
|
LOCATIES:
|
CONTACT INFO- Boek een afspraak -
MAIL: cedric.arijs@gmail.com TEL.: +32(0)496/34 73 80 (laat zeker een voicemail na) Inschrijven op de nieuwsbrief |