|
Ik vond het vorige week geweldig om te volgen hoe studente geneeskunde Fara Geerinck een lans brak voor hoe medische professionals mensen met obesitas benaderen en met hen communiceren. Zo'n waardevol debat!
Dit sluit perfect aan bij de visie die ik hanteer in mijn praktijk voor mensen die gezonder willen leven en meer willen bewegen. De focus ligt in de eerste plaats op de (ontwikkeling van de) persoon en niet louter op mechanistische gedragsverandering. Daarnaast ben ik nog steeds trots op mijn functie als praktijkassistent aan de Universiteit Gent waar ik mee insta voor het communicatie-onderwijs voor o.a. de artsen van de toekomst en we proberen bewustzijn rond dit thema te creëren. Lees meer: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/10/04/geneeskunde-opleiding-obesitas-dik-discriminatie-fara-geerinck/ De afgelopen maand september rondde ik de niveau 2-training af een psychotherapeutische techniek genaamd Focusing. Daarbovenop volgde ik afgelopen weekend nog een workshop om deze methode toe te passen in de natuur. Wat is Focusing? Het is moeilijk om deze techniek kort samen te vatten in een ‘elevator pitch’. Deze methode vertrekt vanuit een aandacht op je innerlijke beleving en iets dat je nog niet goed onder woorden kan brengen. Door nieuwsgierige aandacht te geven aan je innerlijke beleving - zonder het te analyseren vanuit het hoofd - kunnen er nieuwe inzichten ontstaan die je verder vooruit helpen. Dankzij deze techniek heb ik al cliënten helpen keuzes maken, vage blokkades scherper definiëren en herconnecteren met wat voor hen belangrijk is. Is het wetenschappelijk onderbouwd? Focusing werd ontwikkeld en onderzocht door psychotherapeut en filosoof Eugene Gendlin in de jaren ’50 en ’60 van vorige eeuw naast het werk van onder andere Carl Rogers, gekend als grondlegger van de humanistische psychologie en cliëntgerichte therapie. Onderzoek belandde doorheen de jaren op de achtergrond door de dominantie van cognitieve gedragstherapie, maar studies tonen wel een positieve relatie aan tussen Focusing en resultaten in begeleiding. Hoe pas ik dit toe voor prestatie en welzijn? Ik maak dankbaar gebruik van Focusing als aanvulling op andere technieken. Terwijl de meest gebruikte methodes in de (prestatie- & gezondheids)psychologie gebaseerd zijn op het cognitieve of het denken vanuit het hoofd, biedt Focusing ruimte aan intuïtie en inzichten van de cliënt zelf. We combineren zo het objectief wetenschappelijke en het subjectief persoonlijke. Weten waarom je presteert, wat een ervaring voor jou betekent en wat gezond leven voor jou inhoudt, is in mijn visie een essentiële aanvulling op de gestandaardiseerde methodes van gedragsverandering en prestatieverbetering. Focusing helpt mij cliënten hiermee te laten connecteren. Wat kan de natuur als omgevingsfactor bijdragen aan het Focussen? Veel van mijn sessies vinden plaats in de open lucht via wandelsessies. De natuurlijke omgeving kan zowel dienst doen als een spiegel voor de innerlijke beleving, als een bron van inspiratie om iets van buiten naar binnen te brengen en kijken wat het met je doet. De natuur zit niet alleen vol met metaforen, maar biedt ook een onuitputtelijke bron van reflectie rond vele uitdagingen in ons mensenleven. Het grotere plaatje versus de minuscule details, of drukte versus kalmte, om maar twee voorbeelden te geven. "Every bad feeling is potential energy toward a more right way of being if you give it space to move towards its rightness" - Eugene Gendlin   Voor Sporta - Beweeg Meer Rust creëren door beweging We zoomen in op het concept ‘gezondheid’ en kaderen dit binnen het beweegluik. Sport en beweging heeft een positief effect op je mentale, fysieke, sociale gezondheid, welzijn en zoveel andere synoniemen. Maar toch is gezondheid iets heel subjectief. Gezondheid uit zich vaak in rust en stabiliteit. Maar hoe creëren we deze rust door sport en beweging? Datum: Dinsdag 10 oktober 2023 Tijdstip: 20u - 21u Inschrijven: www.sportabeweegmeer.be/activiteiten/rust-creeren-door-beweging Motivatie vinden en kweken Iedereen kent het gevoel. Een dag goed gewerkt, eten staat al klaar, het moment dat je de deur zou “moeten” uitgaan staat vast, en… je hebt geen zin meer en het kost je teveel energie. Je wéét dat het enorm veel deugd gaat doen eens je de beweging krijgt of hebt gehad, maar toch doe je het niet. Hoe pak ik dit aan? Waarom is dit? Wat kan me helpen deze momenten te voorkomen of op te lossen? Datum: Maandag 27 november 2023 Tijdstip: 20u - 21u Inschrijven: www.sportabeweegmeer.be/activiteiten/motivatie-kweken-of-vinden  Voor de VTS Plus Marathon van Sport Vlaanderen Naar jaarlijkse traditie organiseert de Vlaamse Trainersschool een hele reeks webinars dit najaar. Ik mag maar liefst drie keer een onderwerp toelichten. Inschrijven kan vanaf 13 september via deze link. Ontwikkelingsgericht trainen aan de hand van de toolbox van Gezond Sporten Dinsdag 7 november, 20u30 Samen met professor Frederik Deconinck (UGent) ontwikkelde ik voor Gezond Sporten een toolbox om trainers een houvast te bieden voor het periodiseren van ontwikkelingsgericht trainen (https://leeftijdstool.gezondsporten.be/). De fysieke en mentale evolutie van kinderen en jongeren kent zeker een natuurlijke ontwikkeling, maar het loont om deze een handje te helpen door middel van een goede basiseducatie en gerichte interventies. Naast een voorstelling van de leerlijn (voor sporters vanaf de jongste leeftijden) staan we stil bij de praktische uitwerking ervan binnen een sportclub. Mentale aspecten bij duursporten Maandag 20 november, 19u Duursporten vragen soms een aparte mindset in vergelijking met andere sporten. De vele trainingsuren die worden afgemaald vragen de nodige motivatie en een constante focus. En dan is er uiteraard nog het aspect van kunnen afzien en blijven doorgaan tot de eindmeet. In deze bijscholing staan we stil bij al die aspecten en mentale eisen die uniek zijn voor duursporten. Coaches krijgen mentale technieken aangereikt om aan te leren aan hun sporters met tips en info over hoe deze kunnen worden ingepland in het trainingsschema doorheen het seizoen. Omgaan met ouders langs de zijlijn Woensdag 22 november, 19u Hoe kan ik de ouder overtuigen dat onze manier van aanpak ook echt het beste is voor hun kind? Het zijn veelgestelde vragen tijdens de opleidingen in de Vlaamse Trainersschool. We willen daarom ook tegemoet komen aan deze vragen van coaches en gedurende deze bijscholing uitgebreid stilstaan bij deze moeilijke evenwichtsoefening. We bekijken de motivaties van verschillende types sportouders om ook hen beter te begrijpen. Inzicht en begrip lost immers al een groot deel van de weerstand op. We staan stil bij welke boodschappen en stijl van aanpak het best zou kunnen werken en oefenen deze communicatievaardigheden ook in. We stellen enkele concrete initiatieven voor die je kan meenemen en toepassen in de eigen club. Zie ik jullie ergens online dit najaar? 
Onlangs mocht ik virtueel aan tafel schuiven bij de dames van @renjezelfnietvoorbij voor een podcastopname. Ze vroegen me helemaal uit over mijn visie op sport en beweging, connectie met ons lichaam en de natuur tijdens het bewegen, de evolutie van de bewegende mens, beweegverslaving, de uitdaging van een balans te vinden tussen een wetenschappelijke en een intuïtieve benadering, ... Eigenlijk alles wat me professioneel bezig houdt eigenlijk! Hopelijk hebben jullie evenveel plezier tijdens het luisteren als ik tijdens het gesprek met Prisca (@ik_ren_dus_ik_ben) en Jessica (@jessified_health)!
#podcast #renjezelfnietvoorbij #runningtherapie #bewegingspsychologie #sportpsychologie #prestatiepsychologie #gezondheidspsychologie #podcastgast Naar aanleiding van de webinar die ik mocht geven voor Sporta Beweeg Meer verscheen er nu ook een blogpost die de belangrijke punten van mijn betoog mooi samenvat. Lees meer via deze link als je meer te weten wil komen over de talloze voordelen van fysieke activiteit en blootstelling aan de natuur. Inclusief tips rond hoe eraan te beginnen!  Lopen om de strijd met depressie aan te gaan? Kan dit effectief werken? Verhoeven en collega's vergeleken in een recente studie runningtherapie met klassieke antidepressiva aan de hand van een randomized controlled trial, de gouden standaard in klinisch onderzoek. Wat bleek? Medicatie en looptherapie waren even effectief op het vlak van de mentale effecten. Dit is een eerste belangrijke bevinding aangezien medicatievoorschriften nog steeds de gouden standaard zijn de dag van vandaag. De onderzoekers vonden echter nog meer! Terwijl de effecten op mentaal vlak vergelijkbaar waren, had de runningtherapie meer voordelen op fysiek vlak. Terwijl de patiënten die medicatie namen een verhoogde kans ontwikkelenden op metabool syndroom (dat op zijn beurt kan lijden tot hart- en vaatziekten), vertoonde de loopgroep betere cijfers waardoor er zelfs sprake was beschermende effecten tegen hartproblemen en metabool syndroom. Met bewegingstherapie sla je dus twee vliegen in één klap! Ontdek binnenkort meer info op de website over deze manier van begeleiding. Work in progress! Bron: J.E. Verhoeven, L.K.M. Han, B.A. Lever-van Milligen, et al., Antidepressants or running therapy: Comparing effects on mental and physical health in patients with depression and anxiety disorders, (2023), https://doi.org/10.1016/j.jad.2023.02.064  "Hetzelfde kokende water dat de aardappel zacht maakt, maakt het ei hard" Kooktips met Cedric. Nee grapje, ik wil even stilstaan bij deze uitdrukking. Vele mensen hanteren dit gezegde kortzichtig in mijn ogen. In hun ogen gaat het over weerbaarheid en sterk zijn. Ze hangen er vaak nog een vervolg aan: "Het gaat over waar je van gemaakt bent, niet de omstandigheden". Sinds wanneer zijn eieren beter dan een aardappel? Ik vind beiden met mate best aangenaam in mijn voedingspatroon. Ik interpreteer deze uitdrukking dan ook net andersom! Dezelfde aanpak, dezelfde omstandigheden hebben andere effecten op verschillende mensen. In plaats van te zweren bij een one-size-fits-all waarbij de 'zachten' er uitvallen en we enkel de 'harden' overhouden, moeten we als leidinggevenden of experts onszelf durven uitdagen en op zoek gaan naar de omstandigheden of de aanpak die maakt dat iedereen kan excelleren volgens zijn of haar mogelijkheden. Bedenkingen?  Ik probeer mijn praktijk steeds vorm te geven vanuit een stevige wetenschappelijke basis aangevuld met evidentie uit de praktijk van wat werkt. Zo zien we vaak technieken of methodieken die gehypet worden, terechte tegenkanting krijgen, om dan te komen tot een meer genuanceerd beeld. These, antithese, synthese heet dat proces in de (wetenschaps)filosofie. Dit VRT artikel biedt zo een mooie huidige stand van zaken rond mindfulness. Een zeer waardevolle techniek, maar ik stoorde me al langer aan het feit dat het zou helpen voor alles. Onzin. Stel je voor dat een vakman bij je thuis aankomt met enkel een hamer! Mindfulness lijkt vooral te werken bij depressie, pijn en verslaving. Dat is een fijne geruststelling aangezien mindfulness inderdaad onderdeel uitmaakt van mijn ‘gereedschapskist’ bij rookstop, leven met chronische pijn, afzien bij topsport en omgaan met de initiële ongemakken als je begint te bewegen na lange inactiviteit. Maar geen zorgen, ik heb daarnaast nog heel wat andere technieken die ook kunnen werken! ;-)  Afgelopen weekend (06/05/2023) mocht ik tijdens het congres van Gezond Sporten spreken over de rol van beweging in de behandeling van depressie. Ik stond tussen een mooie line-up aan experten die het hadden over de rol van beweging bij andere chronische aandoeningen als astma, diabetes en kanker. Ondanks de verschillende topics waren er enkele opvallende lijnen op te merken doorheen de verschillende presentaties. Hier zijn mijn key takeaways: #1 – De evidentie is er, nu nog toepassen. Het wetenschappelijke bewijs is er dat beweging preventief én curatief werkt. Waar we nu op moeten focussen is hoe we dit kunnen omzetten naar mensen in beweging. Mijn idee? Hiervoor is een grotere focus op de psychologie van beweging nodig! #2 – Kiezen we de kortste route of de beste route? Je kan mensen vertellen dat beweging werkt en hun alle rationele info geven, maar dat betekent niet dat mensen hiernaar gaan handelen. Zelfs als dit wat meer tijd vraagt moeten we inzetten op blijvende resultaten en niet zozeer een quick fix die niet blijft duren. #3 – Ken jezelf. Beweging werkt. Maar hoe het werkt en welke vorm van beweging werkt voor het individu is maatwerk. Zet in op patient centered care en stop met een one-size-fits-all voorschrift. Laat mensen connecteren met hun lichaam in beweging, zodat het een doorleefde ervaring kan worden. Bewegen draait om zoveel meer dan afvallen, een prestatie leveren of gewoon in leven blijven. Het mooiste compliment dat ik kreeg na afloop van mijn presentatie? Dat ik er in geslaagd was het menselijke aspect te belichten binnen wat soms een heel medisch verhaal is. Daar ga ik voor. Wetenschappelijk onderbouwde kennis vertalen naar een persoonlijk verhaal waar de cliënt/patiënt zelf mee aan de slag kan en mag. Wil je meer weten over mij als spreker? Bekijk dan zeker eens de verschillende onderwerpen op de website of neem gewoon contact op!  De laatste tijd verdiep ik me wat meer in natuurpsychologie om te ontdekken welke bijkomende positieve effecten dit kan hebben op onze fysieke beweegmomenten. Wist je dat onderzoekers onderscheid maken tussen groene en blauwe natuur? Groene natuur = bossen, weiland, parken, ... Blauwe natuur = meren, rivieren, zee, ... Hoe diverser de natuur, hoe krachtiger het effect op onze psyche. Dus ja, je kamerplanten helpen zeker ook je mentaal welbevinden. Maar dit effect is minder groot dan bijvoorbeeld een bezoekje aan het stadspark, dat op zijn beurt als 'groene woestijn' terug minder krachtig is dan een wild bos. En de combinatie van groen en blauwe natuur werkt uiteraard ook beter. Daarom is Ninglinspo in Wallonië één van mijn favoriete wandelplekjes. Je volgt de hele tijd een kabbelend stroompje tussen het groene bos. Volgens sommige onderzoekers is blauwe natuur nog net dat tikkeltje krachtiger voor ons mentaal welzijn door de typische geluiden van water. Deze zouden automatisch rust en ontspanning triggeren. In de groene natuur is de biodiversiteit en de krachtige geluiden van bijvoorbeeld veel verschillende vogels immers niet altijd gegarandeerd. Wat zoek jij het liefst op? Blauwe of groene natuur?  Dient beweging een plaats te krijgen naast medicatie en psychotherapie voor de behandeling van depressie? Als je het mij vraagt: ja! In het kader van de campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport mocht ik samen met collega psychologe Kirsten Plessers (auteur van het fijne boek Psycholopen waarover ik al een leestip schreef in het verleden) aan tafel schuiven met wetenschapsredacteur Kim Verhaeghe. In een podcast van een uur leggen we al onze argumenten op tafel waarom lichaamsbeweging zo waardevol is in de preventie en behandeling van één van de meest voorkomende mentale problemen. Je hoort er antwoorden op vragen zoals:
Dit gesprek kadert in de ruimere campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport. Het hele gesprek beluisteren kan hier: https://soundcloud.com/user-75314080/is-lichaamsbeweging-een-alternatief-voor-antidepressiva Wil je de inhoud liever lezen? Dat kan hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Is-lichaamsbeweging-een-alternatief-voor-antidepressiva Of hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Beweging-als-behandeling-en-preventie-van-depressie Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten ook een congres over sporten met een chronische aandoening, waar ik ook mag spreken over depressie en sport. Meer info en inschrijven kan hier.  Een kwart van de volwassenen in Vlaanderen beweegt minder dan wat aanbevolen wordt voor een goede gezondheid (onderzoek door Sciensano). De intentie is er, maar de praktijk loopt stroef (pun intended). De voornaamste aangehaalde reden is tijdsgebrek. Dit is - sorry om het te zeggen - eerder een excuus dan een reden. Correcter is het om te spreken van 'gepercipieerd tijdsgebrek'. Tal van studies tonen aan dat we liever andere dingen doen dan bewegen. Zoals - met voorsprong - schermgebruik. Ja, ik heb het tegen jou die nu langs deze post scrolde. Maar je bent hier nu toch, dus lees nog even verder. "Het zal dan wel een gebrek aan discipline zijn", hoor ik je denken? Niet akkoord en laten we aub niet opnieuw blijven trekken aan een dood paard. Hieronder deel ik enkele bedenkingen als bewegingspsycholoog over wat wel nodig is om hierin verandering te kunnen brengen:
Maar, goed nieuws, het vakgebied van de bewegingspsychologie bestaat al jaren in academische kringen en al die kennis ligt klaar om vertaald te worden naar de praktijk. Om echt succesvol te zijn in onze ambities om meer mensen aan het bewegen te krijgen loont het om stil te staan bij mentale factoren zoals de relatie tussen een mens en zijn lichaam in beweging, bewust versus onbewuste gedragsverandering, mensen leren omgaan met niet-helpende gedachten, goede communicatievaardigheden, motivatiepsychologie, bewegen met een mentale of fysieke 'rugzak', bewegen doorheen de verschillende leeftijdsfases, ... Mijn inbox staat open voor iedereen die mee deze uitdaging wil aangaan om mensen aan het bewegen te krijgen (en te houden) en daarbij meer wil leren over de psychologie van beweging.  In de maand februari ben ik vaker bij de dokter langs geweest dan in heel 2022 samen. Een huidinfectie en hevige koorts werd nogal onfortuinlijk opgevolgd door een hondenbeet in mijn voet, waardoor ik vrijwel een maand stil lag met het sporten. Reken daar de zorgen voor een baby bij en je begrijpt dat terug in actie komen best als een opgave kan aanvoelen. Dus ‘ja’, ook als sport- & bewegingspsycholoog ben ik gevoelig voor de psychologische uitdagingen van een heropstart na blessure of lang stilzitten. Toevallig of gelukkig mocht ik vorige week een webinar geven aan leden van het Helan ziekenfonds over ‘mild zijn voor jezelf’ of het psychologische concept van ‘zelfcompassie’. Vanuit mijn motto ‘practice what you preach’ paste ik Paul Gilberts model rond de drie emotieregulatiesystemen toe op mijn eigen terugkeer naar sport en beweging. Ons gevaarsysteem wordt geactiveerd wanneer we een bedreiging waarnemen. In mijn geval was er de angst om niet volledig te herstellen en vaardigheden of mogelijkheden te verliezen. De interne criticus in mijn hoofd greep deze angst aan om dan met momenten:
Het jaagsysteem wordt geactiveerd wanneer we doelen en erkenning nastreven. Er was het verlangen om weer te gaan trainen en het oude niveau te herwinnen. Dit leidde echter in het begin ook tot een te grote focus op de cijfertjes en verschillende parameters. Het tempo was te traag, de hartslag te hoog, de gelopen afstand te weinig… Plots lag zelfs mijn professionele waarde op tafel in mijn hoofd. “Komaan, als sportpsycholoog en running therapeut in opleiding kan je toch niet achteraan hollen, je moet het goede voorbeeld geven”. Niet echt mild voor mezelf en allesbehalve productief voor herstel. Ten slotte, wordt het zorgsysteem geactiveerd wanneer we ons veilig, zeker en verbonden voelen met anderen en onszelf. In mijn geval kreeg ik bijvoorbeeld extern steun van mijn vrouw die dagelijks de wonde hielp verzorgen. Maar ik moest dus ook zelfcompassie oefenen naar mezelf toe. Ook al kon ik niet intensiever sporten, ik kon wel opbouwen met rustig wandelen met de hond of met gezond te proberen eten. In plaats van te jagen op cijfertjes, richtte ik mijn aandacht tijdens die eerste loopjes vooral op waarom het nu zo goed voelde terug in beweging te zijn. Terwijl ik rustig liep, liet ik mijn aandacht glijden naar het ontdekken van de ontluikende lente in de natuur. Ik focuste op het aangename gevoel van mijn lichaam terug in beweging te brengen (in plaats van te luisteren naar de interne criticus in het hoofd). Een mooie toepassing van wat ik leer in mijn opleiding rond Focusing. Door aandacht te besteden aan zelfcompassietechnieken en het activeren van het zorgsysteem kon ik makkelijker progressie zien en beleefde ik plezier en genot aan de heropbouw. Af en toe een ‘beginners mindset’ opzoeken kan net heel verrijkend zijn om nieuwe inzichten te verkrijgen. Hierdoor werd ik tijdens het lopen zelfs creatief en bedacht ik alvast enkele oefeningen die ik later als running therapeut in de praktijk wil delen met cliënten. Misschien kun jij deze drie systemen ook toepassen op een situatie waar jij mee worstelt? Neem gerust contact op je hiermee te helpen! Of misschien denk je dat iemand anders er baat bij zou hebben deze oefening te doen? Deel deze blog dan gerust! Aan het lopen met mijn eigen hond Chester
Beweeg jij af en toe? Of sport je vaak? Kom je vaak buiten in de natuur voor een frisse neus? En reikte deze frisse wind tot in je bovenkamer dat je alles meer een plaats kon geven? Er zijn tal van voordelen die zowel in de wetenschap als in je naaste kringen bewezen zijn waarom sporten en bewegen goed voor je is. Maar wat juist, wanneer en hoe leg ik graag uit in een webinar voor Sporta - Zeker Sporten. PRAKTISCHE INFO Datum: Dinsdag 11 april 2023 - 20u Duurtijd: 30-40 min excl. aansluitende Q&A Onderwerpen: Realistisch verwachtingspatroon bij sporten en bewegen, voordelen, mythes,... Prijs: Gratis voor deelnemers Expeditie Natuurpunt 2023 en ZS-leden - €7 voor andere deelnemers Meer info en inschrijven: https://www.zekersporten.be/webinar-verfrissing-in-de-bovenkamer-door-natuur-en-fysieke  Deze blogtekst is gebaseerd op mijn bijdrage voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn vierde en laatste bijdrage bekeek ik de voor- & nadelen van activity trackers voor recreatieve sporters. Cijfertjes zijn weliswaar niet weg te denken in de moderne sportbeoefening, maar ze zijn zeker niet heilig als het aankomt op onze psychologie en motivatie. Pro:
Contra:
Het eindadvies is dan ook om enerzijds dankbaar gebruik te maken van technologie waar het ons kan helpen om onze doelen vorm te geven, op te volgen en ons te laten aanmoedigen. Anderzijds moeten we waakzaam zijn voor de gevaren waarbij we afhankelijk worden van cijfertjes en het contact verliezen met ons eigen lichaam en geest. Durf dan ook gerust eens je activity tracker thuis te laten om vrij te bewegen. De mens blijft immers een gevoelsdier en bewegen is een lichamelijke activiteit die vooral ook bewust ervaren moet worden!  "Bewegen geeft mensen een goed gevoel". Handen omhoog als je dit gelooft. Als je akkoord bent, heb je waarschijnlijk zelf een goede relatie met beweging (al dan niet als beweegprofessional). Of je onderschrijft deze uitspraak omdat het zo staat geschreven in de meeste handboeken. Deze uitspraak vraagt dankzij nieuwe ontwikkelingen in de bewegingspsychologie wel wat nuance: 1) Zo zullen bepaalde beweegvormen goed aan voelen voor bepaalde mensen. Geen one-size-fits-all! Onderzoek naar deze matching is een work in progress, maar de bestaande screeningsmethodieken gaan nog te veel uit het principe dat mensen automatisch kiezen voor iets waarvoor ze 'het juiste lichaam' hebben en succes mee kunnen behalen. 2) De meeste inactieve mensen vinden fysieke activiteit (initieel) onaangenaam. Ik ben geen marketingexpert, maar als de mensen je product of dienst niet ervaren zoals jij het belooft, kunnen ze afhaken. En dat kan ok zijn voor jou als je in een businessmodel zit waarbij nieuwe klanten zich toch vanzelf aanbieden, maar vanuit het perspectief van maatschappelijke gezondheid is dit een enorm verlies en een stap achteruit. 3) De 'peak-end rule' stelt dat de gevoelsmatige beleving van de fysieke activiteit op de piek en het einde van de inspanning sterk voorspellend is voor toekomstig gedrag. Traditioneel wordt er rustig opgewarmd om toe te werken naar een climax tijdens een workout. Dit kan fysiologisch nuttig zijn, maar hoe wordt het psychologisch ervaren? Let dus op wanneer je mensen steevast belooft dat beweging hun een goed gevoel zal geven!  Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn derde bijdrage gaf ik tips om om te gaan met motivatiedips. Denk je bij het woord 'dip' eerst aan nacho's met een sausje? Da's een goed teken! Veel beginnende sporters komen immers in een ander dipje terecht. Ze verliezen hun motivatie en voor ze het goed en wel beseffen liggen hun sportschoenen stof te verzamelen in een hoek. De weg naar sportief succes en blijvende gedragsverandering is geen mooie rechte lijn. Er zijn scherpe bochten van tegenslag, snelheidsremmers in de vorm van andere verantwoordelijkheden en als we niet opletten draaien we in rondjes, op zoek naar de juiste afrit voor onze bestemming. Vroeg of laat kom je toch obstakels tegen. Bereid je er alvast op voor met deze tips: Verlies je niet in cijfertjes. Tegenvallende data halen je motivatie meer naar beneden dan dat ze je oppeppen. Blijf zoeken naar het aangename gevoel en het plezier van samen sporten. Bespreek met je sportbuddy vooraf wat hij voor je kan doen op moeilijke momenten. De ene wil aangemoedigd worden met een stevig duwtje in de rug, de andere heeft misschien eerst even nood om emotioneel te ventileren. Herdefinieer ‘falen’. Beschouw tegenslagen als leerkansen om jullie aanpak aan te passen en jezelf te blijven verbeteren. Hoe denk je dat atleten op weg naar de top dit doen? "Soms win je, soms leer je", is een gezegde dat zij wel eens gebruiken. Kijk van waar je komt. Een dipje betekent ook dat je al een weg hebt afgelegd. Blik terug op je evolutie sinds de start. Laat deze pauze je net motiveren om daarna samen verder door te zetten! Draag goed zorg voor jezelf, op alle vlakken. Wie goed eet, voldoende slaapt en mentaal kan ontspannen zal vanzelf sneller terug gaan bewegen.  Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten in samenwerking met Domus Medica een congres rond sporten met een chronische aandoening. Naast de thema's diabetes, kanker en astma mag ik het onderwerp depressie voor mijn rekening nemen. Enorm blij met deze kans! Meer info & inschrijven: https://gezondsporten.be/bijeenkomst-detail/27/congres-sporten-met-een-chronische-aandoening  Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn tweede bijdrage stond ik stil bij hoe sportmaatjes elkaar het best kunnen motiveren. Een motivatiedipje, een te drukke agenda, een verschil in niveau... Is jullie partnership ook al op een obstakel gebotst? Geen nood! Als je elkaar maar blijft motiveren, staat niets een duurzaam verbond als sportbuddy's in de weg. Blijf variëren in je trainingen. Dat voorkomt verveling en houdt je motivatie hoog. Wissel af met je sportbuddy om telkens iets nieuws voor te stellen. Vier successen. Of het nu gaat over een persoonlijk record of een maand samen sporten, vier elke kleine overwinning! Extra tip: laat de beloning je sportieve voornemens ondersteunen in plaats van ondermijnen. Koop liever samen een nieuw sporttruitje dan jezelf te belonen met fastfood. Spreek eerlijk en rechtuit. Zit je met een overvolle agenda of gaat je buddy wat te hard voor jou? Durf dit te bespreken en zoek samen naar oplossingen. Open communicatie kan veel misverstanden voorkomen. Hou elkaar verantwoordelijk. Bekijk samen of jullie nog op schema zitten. Doe dit niet al te dwingend: je moet je buddy ondersteunen, niet controleren. Stuur indien nodig je doel bij. Toon dankbaarheid. Samen al die tijd vrijmaken en telkens weer opdagen, jullie doen het toch maar! Toon appreciatie en bewondering voor je buddy. Dat kan zowel in woorden als in daden, zoals een traktatie na het sporten. Bovenal: have fun! Ga samen op zoek naar activiteiten die jullie allebei leuk vinden of wissel op zijn minst af. Vraag je buddy na de activiteit wat hij vandaag het leukste moment vond.  Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn eerste bijdrage stond ik stil bij het juist vormgeven van je doelen. • Jullie willen meer bewegen of blijven bewegen? Mooi! Laat ons dat nog wat specifieker maken. Hoeveel ‘meer’ is voldoende? Maak het concreet en realistisch. Overschat jezelf en je mogelijkheden niet, maar durf jezelf zeker wel uitdagen. • Ligt je einddoel wat verderop in 2023 (bv. een bepaald event of een symbolische afstand)? Leuk! Denk zeker ook na over de weg erheen. Procesdoelen onderweg naar het grote moment zijn minstens even belangrijk, zo niet belangrijker. Formuleer dan ook voor jezelf aandachtspunten op zowel korte (één workout, deze week) als middellange termijn (deze maand, komende drie maanden). Stel dat je op het einde van het seizoen een goede prestatie wil neerzetten met je buddy in de padelclub. Of wacht, laat ons dat specifieker maken. Jullie willen top 10 worden in jullie huidige ranking! Dan kan je deze week nog extra aandacht beginnen besteden aan jullie communicatie tijdens het sparren. Op de middellange termijn kan je eens duo’s uit een hogere ranking uitdagen om nieuwe speelstijlen te leren kennen. Beide procesdoelen zullen bijdragen tot jullie einddoel om een mooie positie te behalen. • Je doelen specifiek en meetbaar maken is één ding, maar wist je dat je ook gerust leerdoelen voor beweging kan formuleren? Stel dat je bijvoorbeeld wekelijks gaat zwemmen. Een leerdoel zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat je nagaat of je je beter voelt bij een ochtendsessie of een avondlijke zwempartij. Of wanneer je je comfortabel voelt bij de ontspannende yin yoga, waarom probeer je deze week niet eens de actievere vinyasa yoga? Ga op onderzoek om te ontdekken wat het beste werkt voor jou en waarom! Voldoende zelfkennis zet je op weg naar een leven lang bewegen. No brain, no gain! • Het is belangrijk dat jij jouw doelen bepaalt en je je niet laat beïnvloeden door wat alle anderen wil bereiken (bv. het gekende “maatje minder”-doel). Wat wel belangrijk is dat je jouw doel bekijkt binnen je ruimere omgeving. Zorg dat je je doel hiermee afstemt. Stel je concreet de vraag wie en wat je wanneer nodig hebt om jou doel te laten slagen en de weg erheen vol te houden. Dit noemen we een systeemdoel. Je hebt bijvoorbeeld besloten dat je crawl wil leren zwemmen dit jaar. Om je slaagkansen te verhogen wil je op zoek naar een begeleide groepsles voor volwassenen bij de lokale zwemclub. Je vraagt je partner of die op woensdagavond op de kinderen kan passen zodat jij deze lessen kan volgen. Eenmaal gestart met de lessen merk je daar al snel dat je best een zwemplankje voor jezelf aanschaft om bij je eigen trainingen aan je beentechniek te werken. • En ten slotte: waarom?? Je weet intussen wat je wil bereiken en hoe je dat kan doen, maar waarom wil je dit doel bereiken? Personen die een diepere reden kunnen koppelen aan hun sportief doel zijn gemotiveerder en beter gewapend tegen uitdagingen of tegenslagen. En nu hoor ik je misschien denken “Dat weet ik toch al? Ik wil gezonder zijn”. OK, maar waarom wil je gezonder zijn? Wat levert jou dat op? Misschien omdat het waardevol is voor jou lang fysiek fit te kunnen blijven voor je familie. Of omdat een goede fysieke gezondheid je in staat stelt nog enkele avontuurlijke reizen te maken waar je van droomt. Find your why! Als je al deze tips kan vorm geven, dan zou jouw doel van ‘meer bewegen’ al iets beter afgelijnd moeten zijn en kan je tastbaar aan de slag met jouw sportieve voornemens!  Sport en beweging is een geweldig middel om zorg te dragen voor je fysieke en mentale gezondheid. Vele mensen zouden er baat bij hebben om meer te bewegen. Maar voor sommigen kan de relatie met beweging echter problematisch worden. In mijn laatste blog van 2022 voor Gezond Sporten Vlaanderen wil ik dan ook even focussen op de zeldzamere – en daarom helaas vaak over het hoofd geziene – groep individuen die ongezond veel beweegt. Wanneer kunnen we spreken van een beweegverslaving? Hoe raakt iemand verslaafd aan sporten? Wat zijn de symptomen van overmatig sporten? Ontdek het op de website van Gezond Sporten Vlaanderen!  Een slanker, strakker of knapper lichaam is voor vele vrouwen een motivatie om te beginnen sporten en bewegen. Maar de ene motivatie om te sporten en bewegen is de andere niet volgens het onderzoek van Segar en collega’s. Sterker nog, op het lichaam gefocuste motieven leiden er op lange termijn paradoxaal net toe dat vrouwen minder gaan bewegen. Vanwaar dit tegenstrijdige negatieve effect?
De wens om slanker of strakker te zijn helpt dus misschien om bewegingsactiviteiten te starten, maar niet om ze vol te houden. Exploratie van motieven is dan ook vaak de eerste stap bij een intakegesprek bij mij in de praktijk. Een laatste belangrijke observatie is dat deze effecten aanwezig waren voor alle vrouwen los van het feit of ze nu een hoog of laag BMI hadden. Dit toont nog maar eens hoe sterk de invloed van media en cultuur is op het slankheidsideaal van vrouwen! Bron: Segar, M., Spruijt-Metz, D. & Nolen-Hoeksema, S. Go Figure? Body-Shape Motives are Associated with Decreased Physical Activity Participation Among Midlife Women. Sex Roles. 54, 175–187 (2006). https://doi.org/10.1007/s11199-006-9336-5 Dit artikel maakte onderdeel uit van mijn nieuwsbrief. Wil je deze en meer onderwerpen rechtstreeks in je inbox? Schrijf je dan zeker in!  Zeggen de sporten calcio storico (Italië), kok boru (Kirgizië), makepung lampit (Bali), pehlwani (India) je iets? Hoogstwaarschijnlijk niet. De Netflix docuserie 'Home Game' gaat over unieke sporten en volgt telkens enkele lokale atleten richting een belangrijke wedstrijd of toernooi. Wat ik zo mooi vind om te zien in deze afleveringen is hoe de lokale cultuur en gemeenschap deze traditionele sporten in leve houden. Neem nu calcio storico uit Florence, Italië, waarbij de vier districten van de stad tegen elkaar strijden in een soort Middeleeuwse rugby. Spelers dienen geboren te zijn in het district dat ze vertegenwoordigen en treden aan in traditionele kledij. Of hoe leuk is het om Balinese boeren tegen elkaar te zien racen met hun waterbuffels in de modderige rijstvelden. Deze principes gaan terug naar de roots, naar tijden vóór vele sporten een globaal economisch fenomeen werden. De dag van vandaag zie je dit naar mijn gevoel vooral nog in nieuwe urban, extreme of avontuurlijke sporten. En daar hebben we nog een andere opvallende link. Al deze traditionele sporten houden een element van gevaar in en lijken iets vaker een oogje dicht te knijpen wat veiligheid betreft. Ik keer terug naar calcio storico. Terwijl ik het eerder omschreef als een vorm van rugby, is het belangrijk om weten dat de bal in het doel kan belanden via vrijwel elk methode. Kopstoten, worstelgrepen, zand in de ogen gooien, ... het is allemaal toegestaan. De passie van de atleten die niet leven van hun sport, maar voor hun sport, maakt dat je deze soms gekke of met momenten onverstandige acties beter begrijpt. Ik ben fier om te kunnen zeggen dat ik al sporters heb mogen begeleiden uit twee sporten die ook onder de aandacht worden gebracht in de serie, namelijk roller derby en freediving. Met hun roots respectievelijk in de VS en de Filipijnen, was het heel leuk om te zien hoe deze tradities toch zijn kunnen groeien tot nichesporten met een wereldwijde navolging en dat ook deze atleten de meerwaarde van sportpsychologie inzagen. Ik verwacht niet onmiddellijk waterbuffelracers in de praktijk, maar als de kans zich aanbiedt... zeg ik geen nee!  Er wordt vaak geschreven over de geschiedenis van verschillende sporttakken. Zelden wordt er echter aandacht besteed aan de geschiedenis van beweging op zich. Sinds wanneer schrijft men aanbevelingen over fysieke activiteit als gezond tijdverdrijf? Het antwoord: al heel lang. Bill Hayes neemt je in Sweat mee doorheen de geschiedenis en via een mix van persoonlijke anekdotes en boeiend historisch materiaal (of zijn zoektocht ernaar) vertelt hij de lezer hoe het beeld en nut van beweging veranderd is doorheen de eeuwen. Zijn leidraad? Het historische traktaat ‘De Arte Gymnastica’ van Giraloma Mercuriale uit 1573. Van Plato uit de Oudheid over Jane Fonda’s aerobics lessen tot onze moeilijke relatie met fysieke activiteit in de 21ste eeuw. Hoewel het onderwerp historisch wordt benaderd, heb je nooit het gevoel een geschiedenisboek te lezen. Op een luchtige manier benadert Hayes de geschiedenis van beweegvormen als lopen, zwemmen, boksen, fitness, enzovoort. Een persoonlijke plus vond ik dat in mijn editie van het boek elk hoofdstuk aangevuld werd met historische afbeeldingen of foto’s die Hayes oprakelde uit archieven over heel de wereld. Dit toont hoezeer onze kijk op beweging doorheen de eeuwen is veranderd… of net hardnekkig hetzelfde is gebleven!  Psycholopen. Ja, dat lees je goed. Wat als wandelen en lopen een vaste aanvulling zou zijn in de behandeling van psychologische problemen, naast medicatie of psychotherapie? Ikzelf ben daar al jaren van overtuigd, maar collega-psychologe Kirsten Plessers schreef alle evidentie hiervoor haarfijn uit in dit leuke boek. Ze gaat evenwel ook nog een stap verder door niet alleen de helende werking van lichaamsbeweging te beschrijven, maar ook het preventieve en beschermende karakter. Als dat je nog niet genoeg zou overtuigen om het ‘psycholopen’ een kans te geven, helpt ze je in de laatste hoofdstukken ook op weg om wandelen of lopen een plek te geven in je dagdagelijkse leven. Daarbij slaat ze niet de platgetreden weg in van doelen stellen en schemaatjes, maar stimuleert ze een persoonlijke zoektocht naar waarom dit waardevol kan zijn voor jou en hoe je je aandacht er op een juiste manier bijhoudt. Een aanrader voor iedereen die nog meer waarde wil halen uit zijn beweegmomenten en zeker ook voor mensen die niet warm worden van al dat ‘moeten bewegen’. Geef jezelf de kans om een andere manier te ontdekken!  |
InTROHerspenspinsels en updates. Vind je iets interessant? Deel, laat een opmerking achter of neem contact met me op! Via de thema's ontdek je posts die aansluiten bij jouw interesse. Meer updates rechtstreeks in je mailbox? Schrijf je hier in op mijn nieuwsbrief! Thema's
All
Archief
November 2023
|
RSS Feed