|
Hopelijk geniet iedereen van een deugddoende zomerperiode met veel beweging (zowel passief voor de televisie, als actief buiten in de natuur!). Mijn verlof zit er net op en de drie weken gaven me veel tijd om na te denken en ik deel dan ook graag wat hersenspinsels met jou! Een vaak gehoord doel voor de vakantieperiode is ‘loskoppelen’. Makkelijker gezegd dan gedaan! En van wat wil je dan precies loskoppelen? Het werk? Je dagelijkse routine/sleur? Je gebruikelijke routines en verslavingen? Voor mij was het misschien wel elk van bovenstaande. Ik werd me vooral bewust van compulsief social mediagebruik, zelfs als het werkgerelateerd is. Er gebeuren zoveel boeiende dingen momenteel in de wereld van de sport! Ik zou bijna een dagelijkse analyse kunnen maken van mentale aspecten op de Olympische Spelen:
De eisende algoritmes van social media beweren dan dat hierover gesproken moet worden om relevant te blijven en onder de ogen van je volgers te verschijnen. Maar… het was mijn vakantie en ik had geen zin om in mijn pen te kruipen. Dus liet ik de boeiende en tijdige analyses aan collega’s deze periode. Grappig genoeg was die ene spontane Thread die ik enthousiast de wereld instuurde tijdens de openingsceremonie van de Spelen wèl een succes. Zagen jullie ook die strakke performance van de Franse metalband Gojira? Ik was niet op de hoogte dat één van mijn favoriete groepen hier hun opwachting zou maken. Heerlijk! Tijdens het verlof zag ik ook enkele mensen die ik online volg hun zomers leesvoer delen. De boeken die ze zouden doornemen om ideeën op te doen en wijzer terug aan de slag te gaan na het verlof. Ik ga jullie iets bekennen. Ik heb deze vakantie één keer een boek proberen open doen. Toen ik drie bladzijden ver was, besloot mijn zoontje dat zijn dutje lang genoeg geduurd had en dat hij nu terug iets actiefs wou gaan doen. Oh, ik ben deze vakantie zeker wijzer geworden. Maar ik haalde mijn kennis niet uit boeken. Nu er tijd was leerde ik mijn zoon beter kennen. Wat hij leuk vindt en wat hij probeert te zeggen in zijn brabbeltaaltje. Ik zag hem evolueren en ontwikkelingssprongen maken. Door niet met het werk of wat dan ook van psychologie bezig te zijn had ik het gevoel dat ik echt eens met hem bezig kon zijn. Ik heb het gevoel dat onze band er sterker door geworden is.  Vader-en-zoonmomentje vastgelegd door mijn echtgenote En dan probeert een mens dit vast te leggen op beeld. Een foto. Een filmpje. Maar ook hier voelde ik een zekere weerstand deze vakantie. Idem wanneer ik met mijn voetjes in het water langs de kliffen van Normandië wandelde of bovenop een heuveltop stond na een uur omhoog klimmen. Adembenemende momenten. Maar dan betrap je jezelf er op dat je terwijl je de foto aan het nemen bent, je al aan het nadenken bent over de caption die je erbij zal vermelden op social media. En dan voelde het voor mij aan alsof het moment niet meer van mij was. Het gevoel dat je iets moet delen met de wereld. Het idee dat dat ons interessanter of relevanter zou maken.
Dus de afgelopen weken heb ik willen beleven zonder te moeten delen met de wereld. Je zag me niet in het zwembad duiken, toeren op de fiets of dansen op een festival. Maar ik was er wel. Ik was er gewoon. Dat was het echte loskoppelen en opladen. Dat was wat me de energie gaf om nu wel in mijn pen te kruipen en binnenkort terug nieuwe content met jullie te delen. Ik hoop dat het jullie iets mag brengen wanneer je er voorbij scrolt! Waarom bewegingspsychologie meer is dan enkel mensen motiveren tot meer bewegen
Mensen die me al hebben horen spreken weten dat ik er meestal een punt van maak mijn job te omschrijven als sport- EN bewegingspsycholoog.
Nu merk ik in de praktijk dat veel mensen denken dat mijn werk als bewegingspsycholoog er vooral uit bestaat mensen te motiveren hun gedrag te veranderen en een gewoonte te installeren om minder te zitten en meer te bewegen. Hoewel dit een belangrijk onderdeel is van het werk van een bewegingspsycholoog en de gebruikte methoden en technieken daarbij een artikel (of boek) op zich kunnen vullen, zou het fout zijn mijn werk louter te zien als een ‘motivational coach’ voor beweging. De expertise die ik opbouwde rond de psychologie van beweging laat me toe met m’n cliënten stil te staan bij heel wat meer onderwerpen dan motivatie en gedragsverandering. Een overzicht: Werken rond lichaamsbeeld Een grote barrière van veel mensen is het beeld dat ze hebben over hun eigen lichaam en waartoe dat in staat is. Zo zien veel cliënten zich nooit als slank, fit of sterk genoeg om te beginnen bewegen. Ze voelen zich als het ware de olifant in de kamer en lopen vast in een ongezonde vergelijking met anderen. In de sessies werken we aan een realistischer en meer helpend beeld van het eigen lichaam. Werken rond lichaamsbeleving Vaak ten gevolge van het vorige punt hebben veel mensen geleerd het voelen van het lichaam uit te schakelen tijdens het bewegen. Soms onder invloed van de sportpsychologie waar we atleten helpen bijna onmogelijke prestaties neer te zetten. Soms omwille van heersende ideeën als ‘mind over matter’ of ‘no pain, no gain’. Voor het brede publiek is in staat zijn te luisteren naar het lichaam echter zo belangrijk om te ontdekken wat men leuk vindt of het lichaam nodig heeft. Wie leert luisteren naar het lichaam vindt makkelijker een bewegingsvorm die bij hem of haar past en houdt deze ook langer vol. Omgaan met vroegere negatieve beweegervaringen Eén van de hoofdredenen waarom sommige mensen een lastige relatie hebben met beweging is omdat ze jammer genoeg zelden tot nooit fijne beweegervaringen hebben meegemaakt. Sport staat voor hen gelijk aan afzien in een prestatiecontext. Of geëvalueerd worden in een testomgeving zoals de lessen LO. Lichaamsbeweging werd vroeger voor hen misschien gebruikt als straf. En mogelijk werden pogingen om meer te gaan bewegen ontvangen met vreemde blikken, uitlachen of regelrechte pesterijen. Terwijl ik voorzichtig ben om deze ervaringen als traumatisch te bestempelen, is er wel degelijk heel wat herstelwerk nodig om deze cliënten te helpen zich openstellen voor al het moois dat lichaamsbeweging hen kan bieden. Overwinnen van bewegingsvrees Naarmate we ouder worden kan ons lichaam vastlopen in bepaalde patronen. Denk aan het vele zitten. Of vraag jezelf af wanneer je voor het laatst nog eens hebt gesprongen, landde vanop hoogte, een object hebt gegooid, of de grens van je lichaam hebt opgezocht. Hierdoor ontstaat een rem op het uitproberen van het onbekende. Het lichaam kan ook bepaalde blessures doorstaan hebben, waardoor er een vrees is om zich opnieuw pijn te doen. Alvorens mensen zich ten volle motorisch kunnen ontwikkelen moeten deze hindernissen psychologisch overwonnen worden. Bewegen met een chronische fysieke of mentale aandoening Soms kan een chronische aandoening bewegen ook gewoon altijd lastig maken. Een cliënt die dagelijks worstelt met chronische pijnen of een lichaam dat herstelt van kanker kan niet altijd vrij bewegen. Een mentale aandoening als depressie kan als een blok op het lichaam wegen, waardoor men er geen beginnen aan ziet. Deze doelgroepen vragen specifieke zorg en aandacht om beweging op hun maat te vinden en vorm te geven. Van resultaat- naar procesfocus Vanuit de grote verwarring met sportpsychologie of de dominante focus op de weegschaal en ‘voor & na’-foto’s is één van de voornaamste aanpassingen in het denken van cliënten de verschuiving van resultaat naar proces. Hierbij help ik cliënten op zoek gaan naar de ervaring in het moment of het genieten van de beweegactiviteit op zich. Los van wat je achteraf op Strava kan zetten. Omgaan met lastige sensaties of negatieve gedachten tijdens het bewegen Dat neemt niet weg dat bewegen vaak inherent onaangenaam kan zijn. Het zweten, de verhoogde hartslag, de versnelde ademhaling, … Het hoofd kan dan weer beginnen vergelijken of hard zijn voor onszelf. De bewegingspsychologie gebruikt technieken om te leren omgaan met deze onvermijdelijke lastige sensaties en negatieve gedachten. Bewegen als therapievorm De laatste jaren verschenen er tal van grote wetenschappelijke overzichtsartikels die aantonen dat beweging als behandelvorm een gelijkwaardige plaats verdient naast medicatie en psychotherapie. Dit is echt een enorme (r)evolutie! Bewegen als therapievorm houdt echter meer in dan gewoon de fysieke activiteitsniveaus gaan verhogen. Als bewegingspsycholoog met achtergrond in de klinische psychologie en psychotherapie kan ik deze vertaling maken om beweegvormen op maat voor te stellen die het therapeutische effect maximaliseren. Beweging als bron van ervaringsleren “Vertel het me en ik vergeet het. Toon het me en ik zal het misschien herinneren. Laat het me doen en ik zal het beter begrijpen”. Een eeuwenoude wijsheid van de Chinese filosoof Confucius die duidelijk maakt waarom het in mijn ogen loont om niet enkel te praten over beweging, maar het ook te gaan doen met cliënten. Tijdens wandelsessies of runningtherapie neem ik cliënten mee naar buiten en koppel ik woorden en daden aan elkaar voor een dieper begrip en snellere inzichten. Bewegen doorheen verschillen One size does not fit all. Daarom staat de bewegingspsychologie stil bij het verschil in fysieke activiteit tijdens verschillende levensfases. De bewegingsnoden van een kind zijn niet dezelfde als die van een volwassene of oudere. Beweegervaringen zijn niet hetzelfde voor mannen en vrouwen. Vaak zijn er ook culturele verschillen in hoe er wordt gekeken naar fysieke activiteit en het lichaam in beweging. De behandeling van beweegverslaving Terwijl de voorgaande punten vrijwel allemaal gaan over meer mensen aan het bewegen te krijgen, blijft het belangrijk om toch ook te denken aan de kleinere, maar niet te verwaarlozen groep van mensen aan de andere kant van het spectrum. Voor hen is bewegen een verslaving, een noodzaak. Soms gaat dit gepaard met een eetstoornis of een grondig verstoord lichaamsbeeld (vb. bigorexia). Als bewegingspsycholoog help ik hen terug een normale relatie met sport en beweging te vinden. Ik schreef hierover al meer in andere artikels. Hopelijk helpt dit overzicht om duidelijk te maken dat bewegingspsychologie heel wat meer is dan het motiveren van mensen tot minder zitten en meer fysieke activiteit. Er zijn zoveel dimensies en uitdagingen die mensen kunnen ervaren in hun zoektocht om meer beweging aan hun dagdagelijkse leven toe te voegen dat een grondige kennis van de psychologie van beweging een absolute meerwaarde is. De term ‘bewegingspsycholoog’ verdient dan ook zijn plaats naast de sportpsycholoog, beweging-op-verwijzingscoach, mental coach, etc. Herken jij je in één van bovenstaande scenario’s en wil je graag exploreren hoe we beweging een plaats kunnen geven in jouw leven? Aarzel dan niet om even contact op te nemen.  Voor Sporta - Beweeg Meer Rust creëren door beweging We zoomen in op het concept ‘gezondheid’ en kaderen dit binnen het beweegluik. Sport en beweging heeft een positief effect op je mentale, fysieke, sociale gezondheid, welzijn en zoveel andere synoniemen. Maar toch is gezondheid iets heel subjectief. Gezondheid uit zich vaak in rust en stabiliteit. Maar hoe creëren we deze rust door sport en beweging? Datum: Dinsdag 10 oktober 2023 Tijdstip: 20u - 21u Inschrijven: www.sportabeweegmeer.be/activiteiten/rust-creeren-door-beweging Motivatie vinden en kweken Iedereen kent het gevoel. Een dag goed gewerkt, eten staat al klaar, het moment dat je de deur zou “moeten” uitgaan staat vast, en… je hebt geen zin meer en het kost je teveel energie. Je wéét dat het enorm veel deugd gaat doen eens je de beweging krijgt of hebt gehad, maar toch doe je het niet. Hoe pak ik dit aan? Waarom is dit? Wat kan me helpen deze momenten te voorkomen of op te lossen? Datum: Maandag 27 november 2023 Tijdstip: 20u - 21u Inschrijven: www.sportabeweegmeer.be/activiteiten/motivatie-kweken-of-vinden  Voor de VTS Plus Marathon van Sport Vlaanderen Naar jaarlijkse traditie organiseert de Vlaamse Trainersschool een hele reeks webinars dit najaar. Ik mag maar liefst drie keer een onderwerp toelichten. Inschrijven kan vanaf 13 september via deze link. Ontwikkelingsgericht trainen aan de hand van de toolbox van Gezond Sporten Dinsdag 7 november, 20u30 Samen met professor Frederik Deconinck (UGent) ontwikkelde ik voor Gezond Sporten een toolbox om trainers een houvast te bieden voor het periodiseren van ontwikkelingsgericht trainen (https://leeftijdstool.gezondsporten.be/). De fysieke en mentale evolutie van kinderen en jongeren kent zeker een natuurlijke ontwikkeling, maar het loont om deze een handje te helpen door middel van een goede basiseducatie en gerichte interventies. Naast een voorstelling van de leerlijn (voor sporters vanaf de jongste leeftijden) staan we stil bij de praktische uitwerking ervan binnen een sportclub. Mentale aspecten bij duursporten Maandag 20 november, 19u Duursporten vragen soms een aparte mindset in vergelijking met andere sporten. De vele trainingsuren die worden afgemaald vragen de nodige motivatie en een constante focus. En dan is er uiteraard nog het aspect van kunnen afzien en blijven doorgaan tot de eindmeet. In deze bijscholing staan we stil bij al die aspecten en mentale eisen die uniek zijn voor duursporten. Coaches krijgen mentale technieken aangereikt om aan te leren aan hun sporters met tips en info over hoe deze kunnen worden ingepland in het trainingsschema doorheen het seizoen. Omgaan met ouders langs de zijlijn Woensdag 22 november, 19u Hoe kan ik de ouder overtuigen dat onze manier van aanpak ook echt het beste is voor hun kind? Het zijn veelgestelde vragen tijdens de opleidingen in de Vlaamse Trainersschool. We willen daarom ook tegemoet komen aan deze vragen van coaches en gedurende deze bijscholing uitgebreid stilstaan bij deze moeilijke evenwichtsoefening. We bekijken de motivaties van verschillende types sportouders om ook hen beter te begrijpen. Inzicht en begrip lost immers al een groot deel van de weerstand op. We staan stil bij welke boodschappen en stijl van aanpak het best zou kunnen werken en oefenen deze communicatievaardigheden ook in. We stellen enkele concrete initiatieven voor die je kan meenemen en toepassen in de eigen club. Zie ik jullie ergens online dit najaar?  Deze quote werd me toegestuurd door de mama van één van mijn cliënten. Een mooie herinnering dat een verloren wedstrijd, een herval bij het roken of het stilvallen met je goede, gezonde voornemens je niet je hele leven moet achtervolgen. Je kan er van leren en herstellen. Misschien is dit de reden dat ik wel tattoos op mijn lichaam heb laten zetten om de echt belangrijke levenslessen wél te onthouden? :-)  In de maand februari ben ik vaker bij de dokter langs geweest dan in heel 2022 samen. Een huidinfectie en hevige koorts werd nogal onfortuinlijk opgevolgd door een hondenbeet in mijn voet, waardoor ik vrijwel een maand stil lag met het sporten. Reken daar de zorgen voor een baby bij en je begrijpt dat terug in actie komen best als een opgave kan aanvoelen. Dus ‘ja’, ook als sport- & bewegingspsycholoog ben ik gevoelig voor de psychologische uitdagingen van een heropstart na blessure of lang stilzitten. Toevallig of gelukkig mocht ik vorige week een webinar geven aan leden van het Helan ziekenfonds over ‘mild zijn voor jezelf’ of het psychologische concept van ‘zelfcompassie’. Vanuit mijn motto ‘practice what you preach’ paste ik Paul Gilberts model rond de drie emotieregulatiesystemen toe op mijn eigen terugkeer naar sport en beweging. Ons gevaarsysteem wordt geactiveerd wanneer we een bedreiging waarnemen. In mijn geval was er de angst om niet volledig te herstellen en vaardigheden of mogelijkheden te verliezen. De interne criticus in mijn hoofd greep deze angst aan om dan met momenten:
Het jaagsysteem wordt geactiveerd wanneer we doelen en erkenning nastreven. Er was het verlangen om weer te gaan trainen en het oude niveau te herwinnen. Dit leidde echter in het begin ook tot een te grote focus op de cijfertjes en verschillende parameters. Het tempo was te traag, de hartslag te hoog, de gelopen afstand te weinig… Plots lag zelfs mijn professionele waarde op tafel in mijn hoofd. “Komaan, als sportpsycholoog en running therapeut in opleiding kan je toch niet achteraan hollen, je moet het goede voorbeeld geven”. Niet echt mild voor mezelf en allesbehalve productief voor herstel. Ten slotte, wordt het zorgsysteem geactiveerd wanneer we ons veilig, zeker en verbonden voelen met anderen en onszelf. In mijn geval kreeg ik bijvoorbeeld extern steun van mijn vrouw die dagelijks de wonde hielp verzorgen. Maar ik moest dus ook zelfcompassie oefenen naar mezelf toe. Ook al kon ik niet intensiever sporten, ik kon wel opbouwen met rustig wandelen met de hond of met gezond te proberen eten. In plaats van te jagen op cijfertjes, richtte ik mijn aandacht tijdens die eerste loopjes vooral op waarom het nu zo goed voelde terug in beweging te zijn. Terwijl ik rustig liep, liet ik mijn aandacht glijden naar het ontdekken van de ontluikende lente in de natuur. Ik focuste op het aangename gevoel van mijn lichaam terug in beweging te brengen (in plaats van te luisteren naar de interne criticus in het hoofd). Een mooie toepassing van wat ik leer in mijn opleiding rond Focusing. Door aandacht te besteden aan zelfcompassietechnieken en het activeren van het zorgsysteem kon ik makkelijker progressie zien en beleefde ik plezier en genot aan de heropbouw. Af en toe een ‘beginners mindset’ opzoeken kan net heel verrijkend zijn om nieuwe inzichten te verkrijgen. Hierdoor werd ik tijdens het lopen zelfs creatief en bedacht ik alvast enkele oefeningen die ik later als running therapeut in de praktijk wil delen met cliënten. Misschien kun jij deze drie systemen ook toepassen op een situatie waar jij mee worstelt? Neem gerust contact op je hiermee te helpen! Of misschien denk je dat iemand anders er baat bij zou hebben deze oefening te doen? Deel deze blog dan gerust!  Aan het lopen met mijn eigen hond Chester
Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn derde bijdrage gaf ik tips om om te gaan met motivatiedips. Denk je bij het woord 'dip' eerst aan nacho's met een sausje? Da's een goed teken! Veel beginnende sporters komen immers in een ander dipje terecht. Ze verliezen hun motivatie en voor ze het goed en wel beseffen liggen hun sportschoenen stof te verzamelen in een hoek. De weg naar sportief succes en blijvende gedragsverandering is geen mooie rechte lijn. Er zijn scherpe bochten van tegenslag, snelheidsremmers in de vorm van andere verantwoordelijkheden en als we niet opletten draaien we in rondjes, op zoek naar de juiste afrit voor onze bestemming. Vroeg of laat kom je toch obstakels tegen. Bereid je er alvast op voor met deze tips: Verlies je niet in cijfertjes. Tegenvallende data halen je motivatie meer naar beneden dan dat ze je oppeppen. Blijf zoeken naar het aangename gevoel en het plezier van samen sporten. Bespreek met je sportbuddy vooraf wat hij voor je kan doen op moeilijke momenten. De ene wil aangemoedigd worden met een stevig duwtje in de rug, de andere heeft misschien eerst even nood om emotioneel te ventileren. Herdefinieer ‘falen’. Beschouw tegenslagen als leerkansen om jullie aanpak aan te passen en jezelf te blijven verbeteren. Hoe denk je dat atleten op weg naar de top dit doen? "Soms win je, soms leer je", is een gezegde dat zij wel eens gebruiken. Kijk van waar je komt. Een dipje betekent ook dat je al een weg hebt afgelegd. Blik terug op je evolutie sinds de start. Laat deze pauze je net motiveren om daarna samen verder door te zetten! Draag goed zorg voor jezelf, op alle vlakken. Wie goed eet, voldoende slaapt en mentaal kan ontspannen zal vanzelf sneller terug gaan bewegen.  Deze blogtekst werd geschreven voor de campagne 'Samen Sport Je Meer' van Sport Vlaanderen. Samen met andere beweegexperts mocht ik acht weken lang tips geven om mensen te helpen hun sportieve voornemens waar te maken. In mijn tweede bijdrage stond ik stil bij hoe sportmaatjes elkaar het best kunnen motiveren. Een motivatiedipje, een te drukke agenda, een verschil in niveau... Is jullie partnership ook al op een obstakel gebotst? Geen nood! Als je elkaar maar blijft motiveren, staat niets een duurzaam verbond als sportbuddy's in de weg. Blijf variëren in je trainingen. Dat voorkomt verveling en houdt je motivatie hoog. Wissel af met je sportbuddy om telkens iets nieuws voor te stellen. Vier successen. Of het nu gaat over een persoonlijk record of een maand samen sporten, vier elke kleine overwinning! Extra tip: laat de beloning je sportieve voornemens ondersteunen in plaats van ondermijnen. Koop liever samen een nieuw sporttruitje dan jezelf te belonen met fastfood. Spreek eerlijk en rechtuit. Zit je met een overvolle agenda of gaat je buddy wat te hard voor jou? Durf dit te bespreken en zoek samen naar oplossingen. Open communicatie kan veel misverstanden voorkomen. Hou elkaar verantwoordelijk. Bekijk samen of jullie nog op schema zitten. Doe dit niet al te dwingend: je moet je buddy ondersteunen, niet controleren. Stuur indien nodig je doel bij. Toon dankbaarheid. Samen al die tijd vrijmaken en telkens weer opdagen, jullie doen het toch maar! Toon appreciatie en bewondering voor je buddy. Dat kan zowel in woorden als in daden, zoals een traktatie na het sporten. Bovenal: have fun! Ga samen op zoek naar activiteiten die jullie allebei leuk vinden of wissel op zijn minst af. Vraag je buddy na de activiteit wat hij vandaag het leukste moment vond.  |
InTROHerspenspinsels en updates. Vind je iets interessant? Deel, laat een opmerking achter of neem contact met me op! Via de thema's ontdek je posts die aansluiten bij jouw interesse. Meer updates rechtstreeks in je mailbox? Schrijf je hier in op mijn nieuwsbrief! Thema's
All
Archief
August 2024
|
RSS Feed