Nieuws & blog
Hopelijk geniet iedereen van een deugddoende zomerperiode met veel beweging (zowel passief voor de televisie, als actief buiten in de natuur!). Mijn verlof zit er net op en de drie weken gaven me veel tijd om na te denken en ik deel dan ook graag wat hersenspinsels met jou! Een vaak gehoord doel voor de vakantieperiode is ‘loskoppelen’. Makkelijker gezegd dan gedaan! En van wat wil je dan precies loskoppelen? Het werk? Je dagelijkse routine/sleur? Je gebruikelijke routines en verslavingen? Voor mij was het misschien wel elk van bovenstaande. Ik werd me vooral bewust van compulsief social mediagebruik, zelfs als het werkgerelateerd is. Er gebeuren zoveel boeiende dingen momenteel in de wereld van de sport! Ik zou bijna een dagelijkse analyse kunnen maken van mentale aspecten op de Olympische Spelen:
De eisende algoritmes van social media beweren dan dat hierover gesproken moet worden om relevant te blijven en onder de ogen van je volgers te verschijnen. Maar… het was mijn vakantie en ik had geen zin om in mijn pen te kruipen. Dus liet ik de boeiende en tijdige analyses aan collega’s deze periode. Grappig genoeg was die ene spontane Thread die ik enthousiast de wereld instuurde tijdens de openingsceremonie van de Spelen wèl een succes. Zagen jullie ook die strakke performance van de Franse metalband Gojira? Ik was niet op de hoogte dat één van mijn favoriete groepen hier hun opwachting zou maken. Heerlijk! Tijdens het verlof zag ik ook enkele mensen die ik online volg hun zomers leesvoer delen. De boeken die ze zouden doornemen om ideeën op te doen en wijzer terug aan de slag te gaan na het verlof. Ik ga jullie iets bekennen. Ik heb deze vakantie één keer een boek proberen open doen. Toen ik drie bladzijden ver was, besloot mijn zoontje dat zijn dutje lang genoeg geduurd had en dat hij nu terug iets actiefs wou gaan doen. Oh, ik ben deze vakantie zeker wijzer geworden. Maar ik haalde mijn kennis niet uit boeken. Nu er tijd was leerde ik mijn zoon beter kennen. Wat hij leuk vindt en wat hij probeert te zeggen in zijn brabbeltaaltje. Ik zag hem evolueren en ontwikkelingssprongen maken. Door niet met het werk of wat dan ook van psychologie bezig te zijn had ik het gevoel dat ik echt eens met hem bezig kon zijn. Ik heb het gevoel dat onze band er sterker door geworden is. Vader-en-zoonmomentje vastgelegd door mijn echtgenote En dan probeert een mens dit vast te leggen op beeld. Een foto. Een filmpje. Maar ook hier voelde ik een zekere weerstand deze vakantie. Idem wanneer ik met mijn voetjes in het water langs de kliffen van Normandië wandelde of bovenop een heuveltop stond na een uur omhoog klimmen. Adembenemende momenten. Maar dan betrap je jezelf er op dat je terwijl je de foto aan het nemen bent, je al aan het nadenken bent over de caption die je erbij zal vermelden op social media. En dan voelde het voor mij aan alsof het moment niet meer van mij was. Het gevoel dat je iets moet delen met de wereld. Het idee dat dat ons interessanter of relevanter zou maken.
Dus de afgelopen weken heb ik willen beleven zonder te moeten delen met de wereld. Je zag me niet in het zwembad duiken, toeren op de fiets of dansen op een festival. Maar ik was er wel. Ik was er gewoon. Dat was het echte loskoppelen en opladen. Dat was wat me de energie gaf om nu wel in mijn pen te kruipen en binnenkort terug nieuwe content met jullie te delen. Ik hoop dat het jullie iets mag brengen wanneer je er voorbij scrolt! “En met welke bekende sporters werk je dan zoal?”. Het is een vaste vraag die ik krijg bij interviews of nieuwe samenwerkingen. Is het nieuwsgierigheid? Of is het opdat ik mijn waarde als sport- & prestatiepsycholoog zou bewijzen aan de hand van de status van mijn cliënteel? Wat het ook is, ik ga meestal niet in op die vraag en dit om twee verschillende belangrijke redenen.
Want wat met al die onbekende helden die ik begeleid?
Laat deze post een ode zijn aan alle onbekende helden! Ik wil hen niet laten verdwijnen in de schaduw van grote namen. Het heeft lang geduurd voor ik fan werd van podcasts, maar nu luister ik wekelijks naar nieuwe episodes en af en toe ontdek ik ook eens een oud pareltje.
Zo is er De Meeloper van radiomaker Sam De Bruyn uit 2019 waar hij telkens meeloopt met een bekende Vlaming. Heerlijk om tijdens het wandelen of joggen het gevoel te hebben dat je meeluistert naar een gesprek van twee mensen die naast je lopen (het occasionele hijgen moet je erbij nemen). De gasten lijken ook een pak opener en spontaner te zijn tijdens het lopen dan je normaliter zou verwachten bij standaardinterviews. Zo ontdek je ontwapenende verhalen van politici, ex-topsporters, artiesten, etc. en krijg je een inkijk hoe zij prestatie en gezondheid proberen balanceren in hun leven. Een aanrader voor wie deze podcast nog niet kende! Wat zijn jullie favoriete podcasts waar (de psychologie) van presteren en gezondheid aan bod komt? Ik kijk uit naar jullie tips! De laatste maanden merkte ik op dat er wat beweegt in de literatuur rond goal setting (doelen stellen). Het gekende en vaak gebruikte acroniem SMART komt onder vuur te liggen. SMART stelt dat je doelen Specifiek, Meetbaar, haalbaar (‘Achievable’), Realistisch en Tijdsgebonden moeten zijn. Vooral het specifieke karakter van doelen krijgt kritiek (vb. ‘Vandaag wil ik 1000 stappen meer zetten dan gisteren’). Net zoals ik steeds duidelijk maak dat sportpsychologie (als onderdeel van prestatiepsychologie) niet hetzelfde is als bewegingspsychologie (als onderdeel van gezondheidspsychologie), argumenteren onderzoekers dat specifieke doelen dan wel thuis horen in een prestatiecontext, maar misschien niet zozeer in een context voor bewegingspromotie. De logica is hier dat mensen die fysieke activiteit willen integreren in hun dagelijkse leven zijn eerder aan het leren, in plaats van te presteren, en dit vraagt een andere type van doelen stellen.
Zo argumenteren onderzoekers dat specifieke en uitdagende doelen (typisch in een prestatiecontext) op beginners negatieve effecten kunnen hebben, nl. meer stress, perceptie van falen, minder leren, … Eén experimentele studie toonde aan dat, hoewel het type doel niet uitmaakt voor de afgelegde afstand in een wandeling, het gebruiken van ‘open doelen’ (‘Kijk hoe ver je geraakt’) de beste psychologische effecten had op niet-actieve deelnemers, nl. meer interesse om nog eens te wandelen en een gevoel van vrijheid of autonomie. Deze nieuwe inzichten brengen zoals steeds ook nieuwe vragen. Terwijl we nu voorzichtig kunnen stellen dat niet-specifieke doelen beter werken voor beginnende bewegers, opent zich nu de discussie over welke niet-specifieke doelen we dan best gebruiken. Uit eerste onderzoek blijkt dat het beter is een open doel te gebruiken (‘Kijk hoe ver je geraakt’), dan ‘doe je best’-doelen of ‘ga zo ver als mogelijk’-doelen. Deze laatste zouden immers meer cognitieve inspanning vragen en minder zin geven een fysieke activiteit nogmaals te herhalen. En daar draait het in de bewegingspsychologie natuurlijk wel om: hoe kunnen we mensen helpen beweging aangenaam te vinden en het een vaste plek geven in hun dagelijkse routines? Bronnen: Swann, C., Rosenbaum, S., Lawrence, A., Vella, S., McEwan, D. & Ekkekakis, P. (2021). Updating goal-setting theory in physical activity promotion: a critical conceptual review, Health Psychology Review, 15:1, 34-50, DOI: 10.1080/17437199.2019.1706616 Swann, C. & Schweickle, M. & Peoples, G. & Goddard, S. & Stevens, C. & Vella, S. (2022). The Potential Benefits of Non-Specific Goals in Physical Activity Promotion: Comparing Open, Do-Your-Best, and As-Well-As-Possible Goals in a Walking Task. Journal of Applied Sport Psychology. 34. 384-408.10.1080/10413200.2020.1815100. Dit artikel maakte onderdeel uit van mijn nieuwsbrief. Wil je deze en meer onderwerpen rechtstreeks in je inbox? Schrijf je dan zeker in! Na heel lang enkel webinars te mogen geven tijdens de coronapandemie ben ik blij dit najaar terug fysieke workshops te mogen organiseren in samenwerking met de Vlaamse Trainersschool en Sport Vlaanderen! Er staan twee bijscholingen op de kalender:
Don't overthink. ACT! Een nieuwe manier van omgaan met negatief denken 6 oktober – Willebroek Doorheen mijn carrière leerde ik gaandeweg dat we niet alleen moeten werken aan de inhoud van onze gedachten (en ze dus naar onze hand proberen te zetten), maar ook aan de relatie met onze gedachten en onze geest. Deze bijscholing biedt een eerste introductie in Acceptance & Commitment Training in de sport. Deelnemers leren de zes pijlers van deze methode niet alleen theoretisch kennen, maar ook hoe ze er concreet mee in de slag kunnen gaan bij zichzelf en hun sporters. Meer info en inschrijven: https://www.sport.vlaanderen/VTS-Bijscholing?activiteitId=107225# Langetermijn periodisatie van de mentale ontwikkeling - aan de slag met een leerlijn van Gezond Sporten 13 oktober – Gent In samenwerking met Gezond Sporten Vlaanderen mocht ik een interactieve leeftijdstool uitwerken rond een mentale leerlijn in de sport. Net zoals kracht, conditie, techniek of tactiek kan ook de geest of het brein getraind worden. De mentale evolutie van kinderen en jongeren kent zeker een natuurlijke ontwikkeling, maar het loont om deze een handje te helpen door middel van een goede basiseducatie en mentale training. Naast een voorstelling van de mentale leerlijn (voor sporters vanaf de jongste leeftijden) staan we in de bijscholing stil bij de praktische uitwerking ervan binnen een sportclub. Meer info en inschrijven: https://www.sport.vlaanderen/VTS-Bijscholing?activiteitId=107226# Gedachtenexperiment – Volg mee en voel je vrij om je antwoorden en (tegen)argumenten met me te delen.
Vraag 1: Zou je zeggen dat je een lichaam en gedachten HEBT of dat je je lichaam en gedachten BENT? Ik vind het beter om te zeggen dat je een lichaam en gedachten hebt, dan er mee samen te vallen. Hierdoor ontstaat er meer afstand met jou als persoon (= JIJ) en zo ook meer psychologische flexibiliteit. Dit is zéér waardevol voor je mentale welzijn. Onze gedachten kunnen immers nogal hard en kritisch voor ons zijn, terwijl ons lichaam niet altijd doet wat we willen of er uitziet zoals we zouden willen. Jij bent niet je gedachten, je hebt er gewoon (heel de dag door…). Jij bent niet je lichaam, je ‘huist’ in je lichaam. Klaar voor een andere vraag? Vraag 2: Als je zegt dat je een lichaam en gedachten hebt, behandel je ze dan als zaken die je ONDER CONTROLE moet krijgen? Of zou je zeggen dat je je lichaam en geest behandelt als je METGEZELLEN langs je levensweg, die samen blij zijn en samen lijden? Het is beter om ons lichaam en onze geest te behandelen als metgezellen op onze levensreis, aangezien dit de enige twee 'dingen' zijn die bij je blijven tot je laatste ademteug. Ja, ze zullen onderweg struikelen, verzwakken en het je soms/vaak moeilijk maken. Maar precies daarom is het beter om met elkaar om te kunnen gaan, dan om ze uit te schelden en je er van weg te (proberen) keren. You’re in this life together. Deze gedachte-oefening is nuttig voor iedereen die al eens boos is op zijn/haar geest of lichaam. Euh… ik denk iedereen dus? Je lichaam en geest leren accepteren en met hen samenwerken is de eerste stap op weg naar verandering, betere prestaties en een gezonder leven. [English below] Ben je klaar voor 2019? Velen van jullie zullen waarschijnlijk met een aantal goede voornemens zitten. Als je niet al vanaf 2 januari wilt falen, neem dan deze tips mee van een gezondheidspsycholoog. * Wees specifiek. 'Meer sporten' of 'gezonder eten' vertelt me niet zoveel. Welke activiteiten of soorten voedsel ben je van plan te proberen? Wanneer? Hoe veel? Hoe vaak? "Ik zal tot 5km opbouwen door elke woensdagavond na het werk te gaan lopen", "Ik zal beginnen met het kopen van meer lokaal en biologische fruit en groenten in de supermarkt". Nu zijn we aan het praten. * Kies acties. 'Afvallen' is geen actie! Kun je me laten zien dat je nu afvalt? Waarschijnlijk niet. Formuleer je nieuwjaarsvoornemens als echt gedrag dat je kunt zien, doen en monitoren. 'Ik eet 3 stukken fruit per dag', 'Ik bouw op tot 10.000 stappen per dag', 'Ik drink alleen alcohol in het weekend' ... * Vind ondersteuning. Wees niet verlegen, bewaar je plannen niet voor jezelf. Als je je resoluties openbaar maakt, kun je meer commitment en verantwoordelijkheid opbouwen. Maar denk ook na over hoe je gecoacht en gesteund wilt worden. We hebben geen behoefte aan iemand die achter ons aan rent met een stok. Vertel anderen hoe je graag ondersteund wordt. * Flexibel zijn. Gedrag veranderen is moeilijk. Accepteer en bereid je voor op uitschuivers en tegenslagen. Maar zie ze niet als een mislukking. Ze zijn een goede manier om te leren wat er moet gebeuren. Faal je weg naar succes. De enige fout is als je het helemaal zou opgeven. * Denk na over de datum. Oud en Nieuw is een goed moment om te veranderen, maar verwacht niet van de ene op de andere dag te veranderen. Januari is vaak gevuld met snack-gevulde recepties en drankjes. Zet jezelf niet op een koers naar uitdagingen en mislukkingen, maar plan voor vroege successen om verder op te bouwen! Zie je jezelf niet volhouden doorheen de uitdagingen van januari? Dan is het beter om je plannen pas aan het eind van de maand aan te vatten. * En misschien nog het belangrijkste: geniet van je nieuwe gewoonten! Neem echt de tijd om te ontdekken en te focussen op wat je nieuwe gedrag je brengt. Of het nu een heldere geest is door te sporten, nieuwe smaken ontdekken door gezond te eten of beter ademen door rookvrij te leven, geniet van wat je doet. Geniet van 2019! Are you ready for 2019?! A lot of you will probably have come up with some New Year's resolutions. If you don't want them to fail on January 2nd, take these tips from a health psychologist.
* Be specific. 'Doing more sports' or 'eating healthier' doesn't tell me much. What activities or types of food do you plan to explore? When? How much? How often? "I will build up to 5K by going for a run every Wednesday night after work", "I will start by buying more local and organic fruits and vegetables in the supermarket". Now we're talking. * Choose actions. 'Losing weight' is not an action! Can you show me you're losing weight right now? Probably not. Formulate your New Year's resolutions as actual behaviors you can see, do and monitor. 'Eat 3 fruits a days', 'Build up to 10.000 steps a day', 'Only drink alcohol on weekends' ... * Find support. Don't be shy, don't keep your plans to yourself. Going public with your resolutions helps to build commitment and accountability. But also think on how you want to be coached and supported. We don't need someone running behind us with a stick. Tell others how you like to be supported. * Be flexible. Changing behavior is hard. Accept and prepare for slips and setbacks. But don't see them as failure. They are a chance to learn what went wrong and should urge you to think about adaptations to your plans. Fail your way to success. The only failure is if you would give up altogether. * Think about the date. New Year is a great time to change, but don't expect to change overnight. January is often filled with snack-filled receptions and drinks and these instantly offer an obstacle for your plans. Don't set yourself up for failure, but plan accordingly so you can experience early successes to build on! You don't see yourself persevering? Then it's better to start your plans at the end of January. * And maybe most importantly: enjoy your new habits! Really take time to discover and focus on what your new behavior brings you. Whether it is a clear mind through sports, discovering new flavors through healthy eating or better breathing through living free of tobacco, always try to find enjoyment in what you are doing. Enjoy 2019! Ik ben verheugd ook in 2019 opnieuw bijscholingen te mogen aanbieden via de Vlaamse Trainersschool. Er staan op dit moment drie verschillende onderwerpen ingepland. Bewegingspsychologie - Mentale coaching van de niet-competitieve sporter Wanneer? Donderdag 25 april 2019, 19:00 - 22:00 Waar? Sport Vlaanderen Oordegem, Grote Steenweg 304, 9340 Lede Meer info en inschrijven? https://www.sport.vlaanderen/VTS-bijscholing?activiteitId=77066# Zelfregulatie: je atleet aanzetten tot actief leren Wanneer? Twee dagen: Dinsdag 30 april 2019, 19:00 - 22:00 & Dinsdag 07 mei 2019, 19:00 - 22:00 Waar? Sport Vlaanderen Gent, Zuiderlaan 14, 9000 Gent Meer info en inschrijven? https://www.sport.vlaanderen/VTS-bijscholing?activiteitId=77052# Hoe omgaan met moeilijke (eigenzinnige) ouders (langs de kantlijn)? Wanneer? Maandag 30 september 2019, 19:00 - 22:00 Locatie? Sport Vlaanderen Oordegem, Grote Steenweg 304, 9340 Lede Meer info en inschrijven? https://www.sport.vlaanderen/VTS-bijscholing?activiteitId=77084# Toegegeven, we zijn met een klein aantal in Vlaanderen dus de kans dat je iemand ontmoet die zichzelf voorstelt als sportpsycholoog is relatief klein. De titel van deze post is dan ook een vaak gehoorde en terechte vraag. Mensen die me deze vraag terloops stellen antwoord ik meestal met een beknopte ‘elevator pitch’ als “Ik help atleten optimaal presteren door me specifiek bezig te houden met de mentale kant van hun sportbeoefening. Ik zorg dat ze zich goed in hun vel voelen om voluit te gaan, dat ze hun prestaties kunnen blijven verbeteren en dat ze op een dieperliggend niveau zichzelf continu blijven ontwikkelen richting hun persoonlijke doelen”. Eenmaal mensen doorvragen lopen ze wel het risico dat ik van wal steek met een langer gepassioneerd betoog. Ik hou immers van mijn job! Sta me toe mijn beroep van sportpsycholoog voor de nieuwsgierigen even wat uitgebreider uit de doeken te doen.
Eerst en vooral is het belangrijk op te merken dat sportpsychologen (en/of mental coaches) verschillende (opleidings)achtergronden kunnen hebben. Ik heb gekozen om een initiële opleiding tot klinisch psycholoog (universitaire masteropleiding) verder aan te vullen met een tweejarige masteropleiding in sport- en bewegingspsychologie in het buitenland. Dit maakt dat ik in mijn werk geen gebruik maak van trucjes of louter fungeer als een motivationele spreker om mijn atleten op te peppen. Ik maak gebruik van wetenschappelijk onderbouwde technieken en ben doorheen de jaren opleiding gesuperviseerd om deze op een correct manier toe te passen. Het feit dat ik niet gebruik maak van goocheltrucs, maar wel de atleet uitnodig samen te werken aan zijn mentale vaardigheden maakt ook dat de interventies vaak geen onmiddellijk succes opleveren. Natuurlijk zijn snelle doorbraken mogelijk, maar in de meeste gevallen komen atleten bij mij om bepaalde vaardigheden mentaal te trainen. Zo kan ik atleten niet alleen leren hoe en wanneer hun geest optimaal te benutten, maar evenzeer hoe en wanneer ze de geest net tot rust kunnen brengen zodat het hoofd niet in de weg staat van de rest van het lichaam. Hiervoor dienen de atleten te oefenen, net zoals ze uren investeren met hun coach in het aanscherpen van hun technische vaardigheden, tactisch inzicht of algemene conditie. Een vaak gehoorde bezorgdheid is dan ook dat sportpsychologen de taak van de coach zouden overnemen. Helemaal niet. Wij zien onszelf het liefst samenwerken met de coach en beschouwen onszelf als expert van de mentale kant van de sport, net zoals sportkinesisten, -artsen, -diëtisten hun eigen expertise hebben. Daarnaast werken we ook graag samen met het steunnetwerk van de atleet (in de eerste plaats sportouders) aangezien hun invloed van onschatbare waarde is voor het groeiproces van jonge atleten. Ten slotte, is er nog één vaak gehoord misverstand dat ik nog even wil verduidelijken. Vele mensen botsen met het woord psycholoog in de titel sportpsycholoog. Al zeker als ze zien dat ik als basisopleiding klinische psychologie gevolgd heb. Psychologie wordt nog te vaak geassocieerd met het oplossen van (klinische) problemen. Ben ik in staat mensen te begeleiden die kampen met angst, depressieve stemming, traumatische gebeurtenissen, eetstoornissen? Ja, en naargelang de ernst van de problematiek doe ik dit samen met een collega-psycholoog die gespecialiseerd is in de specifieke problematiek. Betekent dit dat atleten of personen zonder klinische problemen niet welkom zijn bij ons? Helemaal niet. Ik pas mijn specialisatie in mentale processen met betrekking tot gedachten, gevoelens en gedrag toe op sport en andere prestatiesituaties. Hierdoor ben ik in staat atleten die het reeds goed doen te helpen zichzelf nog meer te verbeteren en hun prestaties te optimaliseren, onafhankelijk van het niveau waarop ze op dat moment actief zijn. Een sportcarrière is een weg met vallen en opstaan. Met vele momenten van afzien om die enkele piekmomenten te kunnen verzilveren. Daarenboven is een atleet nooit alleen een atleet, maar zijn er daarnaast ook nog eens verwachtingen als student, werknemer, kind, ouder, partner. Een sportpsycholoog kan helpen om al deze uitdagingen in kaart te brengen en jou de mentale ruimte te geven intussen te blijven werken aan je droom. |
InTROHerspenspinsels en updates. Vind je iets interessant? Deel, laat een opmerking achter of neem contact met me op! Via de thema's ontdek je posts die aansluiten bij jouw interesse. Meer updates rechtstreeks in je mailbox? Schrijf je hier in op mijn nieuwsbrief! Thema's
All
Archief
August 2024
|
LOCATIES:
|
CONTACT INFOMAIL: [email protected]
TEL.: +32(0)496/34 73 80 (laat zeker een voicemail na) Inschrijven op de nieuwsbrief |