Hoe mild zijn voor jezelf je net beter in beweging kan helpen

In de maand februari ben ik vaker bij de dokter langs geweest dan in heel 2022 samen. Een huidinfectie en hevige koorts werd nogal onfortuinlijk opgevolgd door een hondenbeet in mijn voet, waardoor ik vrijwel een maand stil lag met het sporten. Reken daar de zorgen voor een baby bij en je begrijpt dat terug in actie komen best als een opgave kan aanvoelen. Dus ‘ja’, ook als sport- & bewegingspsycholoog ben ik gevoelig voor de psychologische uitdagingen van een heropstart na blessure of lang stilzitten.
 
Toevallig of gelukkig mocht ik vorige week een webinar geven aan leden van het Helan ziekenfonds over ‘mild zijn voor jezelf’ of het psychologische concept van ‘zelfcompassie’. Vanuit mijn motto ‘practice what you preach’ paste ik Paul Gilberts model rond de drie emotieregulatiesystemen toe op mijn eigen terugkeer naar sport en beweging.
 
Ons gevaarsysteem wordt geactiveerd wanneer we een bedreiging waarnemen. In mijn geval was er de angst om niet volledig te herstellen en vaardigheden of mogelijkheden te verliezen. De interne criticus in mijn hoofd greep deze angst aan om dan met momenten:

• hard te zijn voor mezelf (“Kom uit je zetel en doe iets, tamme zak” = fight respons).
• weg te vluchten van enige fysieke activiteit (“Alle wondes moeten eerst nog beter genezen!” = flight respons).
• te blokkeren en twijfelen wat nu het beste is (= freeze respons).

 
Het jaagsysteem wordt geactiveerd wanneer we doelen en erkenning nastreven. Er was het verlangen om weer te gaan trainen en het oude niveau te herwinnen. Dit leidde echter in het begin ook tot een te grote focus op de cijfertjes en verschillende parameters. Het tempo was te traag, de hartslag te hoog, de gelopen afstand te weinig… Plots lag zelfs mijn professionele waarde op tafel in mijn hoofd. “Komaan, als sportpsycholoog en running therapeut in opleiding kan je toch niet achteraan hollen, je moet het goede voorbeeld geven”. Niet echt mild voor mezelf en allesbehalve productief voor herstel.
 
Ten slotte, wordt het zorgsysteem geactiveerd wanneer we ons veilig, zeker en verbonden voelen met anderen en onszelf. In mijn geval kreeg ik bijvoorbeeld extern steun van mijn vrouw die dagelijks de wonde hielp verzorgen. Maar ik moest dus ook zelfcompassie oefenen naar mezelf toe. Ook al kon ik niet intensiever sporten, ik kon wel opbouwen met rustig wandelen met de hond of met gezond te proberen eten. In plaats van te jagen op cijfertjes, richtte ik mijn aandacht tijdens die eerste loopjes vooral op waarom het nu zo goed voelde terug in beweging te zijn. Terwijl ik rustig liep, liet ik mijn aandacht glijden naar het ontdekken van de ontluikende lente in de natuur. Ik focuste op het aangename gevoel van mijn lichaam terug in beweging te brengen (in plaats van te luisteren naar de interne criticus in het hoofd). Een mooie toepassing van wat ik leer in mijn opleiding rond Focusing. 

Door aandacht te besteden aan zelfcompassietechnieken en het activeren van het zorgsysteem kon ik makkelijker progressie zien en beleefde ik plezier en genot aan de heropbouw. Af en toe een ‘beginners mindset’ opzoeken kan net heel verrijkend zijn om nieuwe inzichten te verkrijgen. Hierdoor werd ik tijdens het lopen zelfs creatief en bedacht ik alvast enkele oefeningen die ik later als running therapeut in de praktijk wil delen met cliënten.
 
Misschien kun jij deze drie systemen ook toepassen op een situatie waar jij mee worstelt? Neem gerust contact op je hiermee te helpen! Of misschien denk je dat iemand anders er baat bij zou hebben deze oefening te doen? Deel deze blog dan gerust! 

Aan het lopen met mijn eigen hond Chester