Uit de media - De Vlaming beweegt te weinig

Een kwart van de volwassenen in Vlaanderen beweegt minder dan wat aanbevolen wordt voor een goede gezondheid (onderzoek door Sciensano). De intentie is er, maar de praktijk loopt stroef (pun intended). De voornaamste aangehaalde reden is tijdsgebrek. Dit is - sorry om het te zeggen - eerder een excuus dan een reden. Correcter is het om te spreken van 'gepercipieerd tijdsgebrek'. Tal van studies tonen aan dat we liever andere dingen doen dan bewegen. Zoals - met voorsprong - schermgebruik. Ja, ik heb het tegen jou die nu langs deze post scrolde. Maar je bent hier nu toch, dus lees nog even verder. "Het zal dan wel een gebrek aan discipline zijn", hoor ik je denken? Niet akkoord en laten we aub niet opnieuw blijven trekken aan een dood paard.

Hieronder deel ik enkele bedenkingen als bewegingspsycholoog over wat wel nodig is om hierin verandering te kunnen brengen:

• Sporten mag, bewegen moet. Sporten is een specifieke vorm van beweging waar praktisch gezien heel wat meer bij komt kijken. Helaas heb ik mensen echt al horen zeggen "Ik heb al wat sporten geprobeerd, het viel steeds tegen. Beweging is dus niets voor mij". Ons lichaam is gemaakt om in beweging te zijn en rust roest. We moeten af van het idee dat we op een bepaalde manier aan beweging moeten doen. De sportpsychologie focust zich op de mentale aspecten van het behalen van prestaties in de sport. Bewegingspsychologie houdt zich bezig met de mentale aspecten om mensen in beweging te krijgen en te houden. Het gaat niet over beter presteren, het gaat om te beginnen over bewegen en zich daar comfortabel bij voelen. Elke stap die men daarbij letterlijk en figuurlijk zet telt en er is heus voor elk wat wils als het op beweegvormen aankomt. Individueel of in groep, competitief of recreatief, binnen of buiten, volgens regels of helemaal vrij en met momenten zelf expressief, veilig of avontuurlijk, met een einddoel of gewoon voor de activiteit op zich,... 
• Stoppen met bewegen louter te linken aan gewichtsverlies of fysieke verschijning. Er is een fitnesscultuur waarbij we allemaal slank(er) moeten zijn. En naast de dieetcultuur die voedingsregels oplegt, leeft bij zoveel mensen het idee dat beweging dient om dat lijf terug in vorm te krijgen na alle uitspattingen die we onszelf ongedisciplineerd toestaan. Dit negeert de honderden andere functies die beweging kan hebben, zoals o.a. sociale connectie, stressmanagement, een gevoel van controle over je leven, ... Wie enkele van deze wil leren kennen is van harte welkom op de webinar die ik 11 april 2023 geef voor Sporta - Zeker Sporten. 
• Meer psychologisch geïnformeerde gezondheidsprofessionals. Toegegeven, gewichtsverlies verkoopt, want dit is wat de massa nu eenmaal zoekt. Maar ondanks de vele afslankprogramma's die verkocht worden, halen we op maatschappelijk niveau decennia later nog steeds niet de beweegnormen. Dit ondanks de steeds groeiende kennis van trainingsleer en technologie die ons hierbij kan ondersteunen. Ik ben geen personal trainer en ik heb geen master bewegingswetenschappen, dus ik ga/kan de mensen geen fysiologisch perfect uitgewerkt beweegplan voorschrijven. Wat ik wel zie is dat in de praktijk veel van die beweegprogramma's geen of te weinig rekening houden met de psychologie van de mens. Ik heb dit zelf al aan de lijve mogen ondervinden. Veel gezondheidsprofessionals bieden op zich goede (fysiologische) input aan en zitten dan met de handen in hun haar door wat er gebeurt in de 'black box', die de mens op psychisch vlak lijkt. Gewenste output niet bereikt. Of net wel, maar het blijft niet duren. Als het aankomt op lichamelijke verandering, ben ik niet onder de indruk van snelle resultaten, enkel van blijvende resultaten.

Maar, goed nieuws, het vakgebied van de bewegingspsychologie bestaat al jaren in academische kringen en al die kennis ligt klaar om vertaald te worden naar de praktijk. Om echt succesvol te zijn in onze ambities om meer mensen aan het bewegen te krijgen loont het om stil te staan bij mentale factoren zoals de relatie tussen een mens en zijn lichaam in beweging, bewust versus onbewuste gedragsverandering, mensen leren omgaan met niet-helpende gedachten, goede communicatievaardigheden, motivatiepsychologie, bewegen met een mentale of fysieke 'rugzak', bewegen doorheen de verschillende leeftijdsfases, ... 

Mijn inbox staat open voor iedereen die mee deze uitdaging wil aangaan om mensen aan het bewegen te krijgen (en te houden) en daarbij meer wil leren over de psychologie van beweging. 

​