|
Hopelijk geniet iedereen van een deugddoende zomerperiode met veel beweging (zowel passief voor de televisie, als actief buiten in de natuur!). Mijn verlof zit er net op en de drie weken gaven me veel tijd om na te denken en ik deel dan ook graag wat hersenspinsels met jou! Een vaak gehoord doel voor de vakantieperiode is ‘loskoppelen’. Makkelijker gezegd dan gedaan! En van wat wil je dan precies loskoppelen? Het werk? Je dagelijkse routine/sleur? Je gebruikelijke routines en verslavingen? Voor mij was het misschien wel elk van bovenstaande. Ik werd me vooral bewust van compulsief social mediagebruik, zelfs als het werkgerelateerd is. Er gebeuren zoveel boeiende dingen momenteel in de wereld van de sport! Ik zou bijna een dagelijkse analyse kunnen maken van mentale aspecten op de Olympische Spelen:
De eisende algoritmes van social media beweren dan dat hierover gesproken moet worden om relevant te blijven en onder de ogen van je volgers te verschijnen. Maar… het was mijn vakantie en ik had geen zin om in mijn pen te kruipen. Dus liet ik de boeiende en tijdige analyses aan collega’s deze periode. Grappig genoeg was die ene spontane Thread die ik enthousiast de wereld instuurde tijdens de openingsceremonie van de Spelen wèl een succes. Zagen jullie ook die strakke performance van de Franse metalband Gojira? Ik was niet op de hoogte dat één van mijn favoriete groepen hier hun opwachting zou maken. Heerlijk! Tijdens het verlof zag ik ook enkele mensen die ik online volg hun zomers leesvoer delen. De boeken die ze zouden doornemen om ideeën op te doen en wijzer terug aan de slag te gaan na het verlof. Ik ga jullie iets bekennen. Ik heb deze vakantie één keer een boek proberen open doen. Toen ik drie bladzijden ver was, besloot mijn zoontje dat zijn dutje lang genoeg geduurd had en dat hij nu terug iets actiefs wou gaan doen. Oh, ik ben deze vakantie zeker wijzer geworden. Maar ik haalde mijn kennis niet uit boeken. Nu er tijd was leerde ik mijn zoon beter kennen. Wat hij leuk vindt en wat hij probeert te zeggen in zijn brabbeltaaltje. Ik zag hem evolueren en ontwikkelingssprongen maken. Door niet met het werk of wat dan ook van psychologie bezig te zijn had ik het gevoel dat ik echt eens met hem bezig kon zijn. Ik heb het gevoel dat onze band er sterker door geworden is.  Vader-en-zoonmomentje vastgelegd door mijn echtgenote En dan probeert een mens dit vast te leggen op beeld. Een foto. Een filmpje. Maar ook hier voelde ik een zekere weerstand deze vakantie. Idem wanneer ik met mijn voetjes in het water langs de kliffen van Normandië wandelde of bovenop een heuveltop stond na een uur omhoog klimmen. Adembenemende momenten. Maar dan betrap je jezelf er op dat je terwijl je de foto aan het nemen bent, je al aan het nadenken bent over de caption die je erbij zal vermelden op social media. En dan voelde het voor mij aan alsof het moment niet meer van mij was. Het gevoel dat je iets moet delen met de wereld. Het idee dat dat ons interessanter of relevanter zou maken.
Dus de afgelopen weken heb ik willen beleven zonder te moeten delen met de wereld. Je zag me niet in het zwembad duiken, toeren op de fiets of dansen op een festival. Maar ik was er wel. Ik was er gewoon. Dat was het echte loskoppelen en opladen. Dat was wat me de energie gaf om nu wel in mijn pen te kruipen en binnenkort terug nieuwe content met jullie te delen. Ik hoop dat het jullie iets mag brengen wanneer je er voorbij scrolt! Waarom bewegingspsychologie meer is dan enkel mensen motiveren tot meer bewegen
Mensen die me al hebben horen spreken weten dat ik er meestal een punt van maak mijn job te omschrijven als sport- EN bewegingspsycholoog.
Nu merk ik in de praktijk dat veel mensen denken dat mijn werk als bewegingspsycholoog er vooral uit bestaat mensen te motiveren hun gedrag te veranderen en een gewoonte te installeren om minder te zitten en meer te bewegen. Hoewel dit een belangrijk onderdeel is van het werk van een bewegingspsycholoog en de gebruikte methoden en technieken daarbij een artikel (of boek) op zich kunnen vullen, zou het fout zijn mijn werk louter te zien als een ‘motivational coach’ voor beweging. De expertise die ik opbouwde rond de psychologie van beweging laat me toe met m’n cliënten stil te staan bij heel wat meer onderwerpen dan motivatie en gedragsverandering. Een overzicht: Werken rond lichaamsbeeld Een grote barrière van veel mensen is het beeld dat ze hebben over hun eigen lichaam en waartoe dat in staat is. Zo zien veel cliënten zich nooit als slank, fit of sterk genoeg om te beginnen bewegen. Ze voelen zich als het ware de olifant in de kamer en lopen vast in een ongezonde vergelijking met anderen. In de sessies werken we aan een realistischer en meer helpend beeld van het eigen lichaam. Werken rond lichaamsbeleving Vaak ten gevolge van het vorige punt hebben veel mensen geleerd het voelen van het lichaam uit te schakelen tijdens het bewegen. Soms onder invloed van de sportpsychologie waar we atleten helpen bijna onmogelijke prestaties neer te zetten. Soms omwille van heersende ideeën als ‘mind over matter’ of ‘no pain, no gain’. Voor het brede publiek is in staat zijn te luisteren naar het lichaam echter zo belangrijk om te ontdekken wat men leuk vindt of het lichaam nodig heeft. Wie leert luisteren naar het lichaam vindt makkelijker een bewegingsvorm die bij hem of haar past en houdt deze ook langer vol. Omgaan met vroegere negatieve beweegervaringen Eén van de hoofdredenen waarom sommige mensen een lastige relatie hebben met beweging is omdat ze jammer genoeg zelden tot nooit fijne beweegervaringen hebben meegemaakt. Sport staat voor hen gelijk aan afzien in een prestatiecontext. Of geëvalueerd worden in een testomgeving zoals de lessen LO. Lichaamsbeweging werd vroeger voor hen misschien gebruikt als straf. En mogelijk werden pogingen om meer te gaan bewegen ontvangen met vreemde blikken, uitlachen of regelrechte pesterijen. Terwijl ik voorzichtig ben om deze ervaringen als traumatisch te bestempelen, is er wel degelijk heel wat herstelwerk nodig om deze cliënten te helpen zich openstellen voor al het moois dat lichaamsbeweging hen kan bieden. Overwinnen van bewegingsvrees Naarmate we ouder worden kan ons lichaam vastlopen in bepaalde patronen. Denk aan het vele zitten. Of vraag jezelf af wanneer je voor het laatst nog eens hebt gesprongen, landde vanop hoogte, een object hebt gegooid, of de grens van je lichaam hebt opgezocht. Hierdoor ontstaat een rem op het uitproberen van het onbekende. Het lichaam kan ook bepaalde blessures doorstaan hebben, waardoor er een vrees is om zich opnieuw pijn te doen. Alvorens mensen zich ten volle motorisch kunnen ontwikkelen moeten deze hindernissen psychologisch overwonnen worden. Bewegen met een chronische fysieke of mentale aandoening Soms kan een chronische aandoening bewegen ook gewoon altijd lastig maken. Een cliënt die dagelijks worstelt met chronische pijnen of een lichaam dat herstelt van kanker kan niet altijd vrij bewegen. Een mentale aandoening als depressie kan als een blok op het lichaam wegen, waardoor men er geen beginnen aan ziet. Deze doelgroepen vragen specifieke zorg en aandacht om beweging op hun maat te vinden en vorm te geven. Van resultaat- naar procesfocus Vanuit de grote verwarring met sportpsychologie of de dominante focus op de weegschaal en ‘voor & na’-foto’s is één van de voornaamste aanpassingen in het denken van cliënten de verschuiving van resultaat naar proces. Hierbij help ik cliënten op zoek gaan naar de ervaring in het moment of het genieten van de beweegactiviteit op zich. Los van wat je achteraf op Strava kan zetten. Omgaan met lastige sensaties of negatieve gedachten tijdens het bewegen Dat neemt niet weg dat bewegen vaak inherent onaangenaam kan zijn. Het zweten, de verhoogde hartslag, de versnelde ademhaling, … Het hoofd kan dan weer beginnen vergelijken of hard zijn voor onszelf. De bewegingspsychologie gebruikt technieken om te leren omgaan met deze onvermijdelijke lastige sensaties en negatieve gedachten. Bewegen als therapievorm De laatste jaren verschenen er tal van grote wetenschappelijke overzichtsartikels die aantonen dat beweging als behandelvorm een gelijkwaardige plaats verdient naast medicatie en psychotherapie. Dit is echt een enorme (r)evolutie! Bewegen als therapievorm houdt echter meer in dan gewoon de fysieke activiteitsniveaus gaan verhogen. Als bewegingspsycholoog met achtergrond in de klinische psychologie en psychotherapie kan ik deze vertaling maken om beweegvormen op maat voor te stellen die het therapeutische effect maximaliseren. Beweging als bron van ervaringsleren “Vertel het me en ik vergeet het. Toon het me en ik zal het misschien herinneren. Laat het me doen en ik zal het beter begrijpen”. Een eeuwenoude wijsheid van de Chinese filosoof Confucius die duidelijk maakt waarom het in mijn ogen loont om niet enkel te praten over beweging, maar het ook te gaan doen met cliënten. Tijdens wandelsessies of runningtherapie neem ik cliënten mee naar buiten en koppel ik woorden en daden aan elkaar voor een dieper begrip en snellere inzichten. Bewegen doorheen verschillen One size does not fit all. Daarom staat de bewegingspsychologie stil bij het verschil in fysieke activiteit tijdens verschillende levensfases. De bewegingsnoden van een kind zijn niet dezelfde als die van een volwassene of oudere. Beweegervaringen zijn niet hetzelfde voor mannen en vrouwen. Vaak zijn er ook culturele verschillen in hoe er wordt gekeken naar fysieke activiteit en het lichaam in beweging. De behandeling van beweegverslaving Terwijl de voorgaande punten vrijwel allemaal gaan over meer mensen aan het bewegen te krijgen, blijft het belangrijk om toch ook te denken aan de kleinere, maar niet te verwaarlozen groep van mensen aan de andere kant van het spectrum. Voor hen is bewegen een verslaving, een noodzaak. Soms gaat dit gepaard met een eetstoornis of een grondig verstoord lichaamsbeeld (vb. bigorexia). Als bewegingspsycholoog help ik hen terug een normale relatie met sport en beweging te vinden. Ik schreef hierover al meer in andere artikels. Hopelijk helpt dit overzicht om duidelijk te maken dat bewegingspsychologie heel wat meer is dan het motiveren van mensen tot minder zitten en meer fysieke activiteit. Er zijn zoveel dimensies en uitdagingen die mensen kunnen ervaren in hun zoektocht om meer beweging aan hun dagdagelijkse leven toe te voegen dat een grondige kennis van de psychologie van beweging een absolute meerwaarde is. De term ‘bewegingspsycholoog’ verdient dan ook zijn plaats naast de sportpsycholoog, beweging-op-verwijzingscoach, mental coach, etc. Herken jij je in één van bovenstaande scenario’s en wil je graag exploreren hoe we beweging een plaats kunnen geven in jouw leven? Aarzel dan niet om even contact op te nemen. “Beweging is de taal van het lichaam, en ik ben verliefd op elk woord.” Ik ben dan wel geen relatietherapeut, soms voel ik me wel zo. Als bewegingspsycholoog werk ik aan de vaak verzuurde relatie die mensen hebben met hun lichaam (in beweging). In het kader van Valentijn deel ik graag met jullie mijn liefde voor het werken rond beweging en het menselijk lichaam. Vergeef me dat ik dus op momenten wat dichterlijk klink. Dit hoort nu eenmaal bij een ode. Beweging versus lichaamsvorm Liefde voor beweging gaat niet over het najagen van een bepaald lichaamsideaal. Het is niet hetzelfde als een obsessie met lichamelijke vormen, zoals de perfecte sixpack of slanke dijen. Het menselijke lichaam in beweging is veel meer dan dat. Wanneer we verliefd worden op beweging, omarmen we ons lichaam zoals het is. We waarderen de kracht van onze spieren zonder dat je gigantische gewichten hoeft te kunnen verplaatsen. We waarderen de flexibiliteit van onze gewrichten om terug recht te staan vanop de grond, zonder dat we één of andere extreme yogapose moeten kunnen aannemen. En we waarderen hoe ons lichaam ons helpt de wereld te verkennen, zonder dat dit afgemeten moet worden tot 10.000 stappen. Het gaat niet om hoe we eruitzien, maar om hoe we ons voelen en wat ons lichaam ons toelaat.  De Kracht van Lichaamsfunctionaliteit Beweging is meer dan alleen fysieke activiteit; het is een expressie van vitaliteit, kracht en vrijheid. Het is een magische interactie die ons verbindt met ons eigen lichaam en de wereld om ons heen. We staan er vaak niet bij stil, maar ons lichaam is een wonderbaarlijke machine. Het hart klopt zonder dat we erbij moeten nadenken. Onze spieren spannen zich aan en laten ons toe onze geliefden dicht tegen ons aan te trekken. Ons lichaam laat ons toe emoties te tonen wanneer we de woorden niet vinden. Onze zintuigen laten ons toe de wereld om ons heen te beleven doorheen beeld, geur, klank of tast. Het gaat over het voelen van de wind op je gezicht terwijl je rent, het ritme van je hartslag tijdens een intense workout, en de vreugde van een spontane dans bij fijne muziek. Beweging is de lijm die al deze processen met elkaar verbindt. Het stelt ons in staat om het leven te ervaren. Net als een koppel die elkaar vanzelfsprekend neemt, merken we al deze wondere mechanismen van ons lichaam helaas pas op als er iets misloopt. Wanneer ons lichaam gekwetst is en al deze zaken niet meer zo vanzelf lopen. Dan denken we vaak “Had ik er maar eerder wat meer aandacht aan besteed”. Probeer daarom eens vaker stil te staan bij hoe wonderlijk een simpele beweging kan zijn. Kijk eens naar de eenvoudige handeling van wandelen. Onze benen zetten zich af tegen de grond, onze voeten buigen en strekken zich, en we verplaatsen ons voort met een schijnbaar moeiteloze tred. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar als je erover nadenkt, is het een wonderbaarlijk samenspel van evenwicht, spieren, gewrichten en zenuwen. Waardeer de elegantie van dit proces en probeer dankbaar te zijn voor je lichaam dat het mogelijk maakt.  Tot slot Eerlijk? Ik ben geen fan van Valentijn. Ik zie mijn partner elke dag graag en ik probeer haar dat elke dag te tonen. Ik probeer vaak genoeg stil te staan bij alles wat ze voor me betekent en haar nooit vanzelfsprekend te nemen. Op dezelfde manier lap ik mijn lichaam niet af en toe eens op met een verwenmoment, maar probeer ik het 365 dagen per jaar te benaderen met verwondering en mildheid. Laten we onze liefde voor beweging vieren, niet omdat het ons dichter bij een bepaald schoonheidsideaal brengt, maar omdat het ons verbindt met ons lichaam en wie we zijn. Dit artikel verscheen eerder als nieuwsbrief. Wil je in de toekomst dit soort schrijfsels rechtstreeks in je inbox ontvangen? Schrijf je dan hier in!
Ik werd uitgenodigd door personal trainer Jolien Janssens van de podcast 'Beyond The Physical' om het te hebben over burn-out en sporten. Is het goed om te bewegen wanneer je een burn-out hebt? En welke soorten beweging doe je dan het best? Aan welke intensiteit? Je ontdekt het allemaal in dit interview met coach Jolien!
Sinds eind 2023 heb ik alle activiteiten in verband met rookstop verplaatst naar een nieuwe, aparte website. Neem een kijkje op www.fenixrookstop.be om alles te ontdekken.
 Waarom kijken sommigen Netflix op halve snelheid? Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir vertelde deze week dat ze televisieseries bekijkt met anderhalve snelheid. Het artikel belicht de nood aan instant gratification of snelle beloningen. Ik zie hier nog een ander probleem vanuit de balans tussen prestatie- en gezondheidspsychologie.
Enerzijds beseffen we dat er nood is aan ontspanning en ons hoofd even leegmaken. Oplossing? Netflixen. Ik ga hier nu voorbij aan de discussie of het mentaal volgen van een serie (of staren naar een scherm in het algemeen) een goede manier is van mentaal loskoppelen. Anderzijds willen we (of hebben we het gevoel dat we moeten) presteren en productief zijn in deze maatschappij. De gulden middenweg? Kijken op anderhalve snelheid! Maar we verliezen twee keer!! De focus die je geest nodig heeft om een serie op anderhalve snelheid te verwerken laat je niet toe om diep te ontspannen of echt te connecteren met het verhaal. Vervolgens denk je opgeladen terug te kunnen presteren, maar hoe verwacht je productief te zijn als je nooit echt losgekoppeld bent in de eerste plaats? Je raakt dus zowel diepere ontspanning als productief functioneren maar oppervlakkig aan. Dit soort activiteiten zijn een symptoom van een zorgwekkende tendens in onze maatschappij. Altijd maar vooruit, altijd maar sneller en meer. En ik weet dat het Olympische motto 'altius, citius, fortius' ('sneller, hoger, sterker') is, maar ik nodig iedereen even uit te kijken naar hoe Olympische atleten werken richting topprestaties. Ze trainen keihard... en rusten diep. Zo laden ze terug op... om er opnieuw voluit tegenaan te gaan. Het volledige artikel: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/09/15/waarom-kijkt-zuhal-demir-netflix-op-anderhalve-snelheid/ Ik vond het vorige week geweldig om te volgen hoe studente geneeskunde Fara Geerinck een lans brak voor hoe medische professionals mensen met obesitas benaderen en met hen communiceren. Zo'n waardevol debat!
Dit sluit perfect aan bij de visie die ik hanteer in mijn praktijk voor mensen die gezonder willen leven en meer willen bewegen. De focus ligt in de eerste plaats op de (ontwikkeling van de) persoon en niet louter op mechanistische gedragsverandering. Daarnaast ben ik nog steeds trots op mijn functie als praktijkassistent aan de Universiteit Gent waar ik mee insta voor het communicatie-onderwijs voor o.a. de artsen van de toekomst en we proberen bewustzijn rond dit thema te creëren. Lees meer: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/10/04/geneeskunde-opleiding-obesitas-dik-discriminatie-fara-geerinck/ De afgelopen maand september rondde ik de niveau 2-training af een psychotherapeutische techniek genaamd Focusing. Daarbovenop volgde ik afgelopen weekend nog een workshop om deze methode toe te passen in de natuur. Wat is Focusing? Het is moeilijk om deze techniek kort samen te vatten in een ‘elevator pitch’. Deze methode vertrekt vanuit een aandacht op je innerlijke beleving en iets dat je nog niet goed onder woorden kan brengen. Door nieuwsgierige aandacht te geven aan je innerlijke beleving - zonder het te analyseren vanuit het hoofd - kunnen er nieuwe inzichten ontstaan die je verder vooruit helpen. Dankzij deze techniek heb ik al cliënten helpen keuzes maken, vage blokkades scherper definiëren en herconnecteren met wat voor hen belangrijk is. Is het wetenschappelijk onderbouwd? Focusing werd ontwikkeld en onderzocht door psychotherapeut en filosoof Eugene Gendlin in de jaren ’50 en ’60 van vorige eeuw naast het werk van onder andere Carl Rogers, gekend als grondlegger van de humanistische psychologie en cliëntgerichte therapie. Onderzoek belandde doorheen de jaren op de achtergrond door de dominantie van cognitieve gedragstherapie, maar studies tonen wel een positieve relatie aan tussen Focusing en resultaten in begeleiding. Hoe pas ik dit toe voor prestatie en welzijn? Ik maak dankbaar gebruik van Focusing als aanvulling op andere technieken. Terwijl de meest gebruikte methodes in de (prestatie- & gezondheids)psychologie gebaseerd zijn op het cognitieve of het denken vanuit het hoofd, biedt Focusing ruimte aan intuïtie en inzichten van de cliënt zelf. We combineren zo het objectief wetenschappelijke en het subjectief persoonlijke. Weten waarom je presteert, wat een ervaring voor jou betekent en wat gezond leven voor jou inhoudt, is in mijn visie een essentiële aanvulling op de gestandaardiseerde methodes van gedragsverandering en prestatieverbetering. Focusing helpt mij cliënten hiermee te laten connecteren. Wat kan de natuur als omgevingsfactor bijdragen aan het Focussen? Veel van mijn sessies vinden plaats in de open lucht via wandelsessies. De natuurlijke omgeving kan zowel dienst doen als een spiegel voor de innerlijke beleving, als een bron van inspiratie om iets van buiten naar binnen te brengen en kijken wat het met je doet. De natuur zit niet alleen vol met metaforen, maar biedt ook een onuitputtelijke bron van reflectie rond vele uitdagingen in ons mensenleven. Het grotere plaatje versus de minuscule details, of drukte versus kalmte, om maar twee voorbeelden te geven. "Every bad feeling is potential energy toward a more right way of being if you give it space to move towards its rightness" - Eugene Gendlin  Een korte terugblik op het eerste opleidingsweekend 'Ervaringsleren in en met de natuur' van HOWEST Hogeschool West-Vlaanderen en Hogeschool PXL. Thema: onderdompeling in de natuur. Ik mocht kennismaken met mijn medestudenten die allen via de natuur hun doelgroep willen inspireren en begeleiden. Wifi en 4G waren niet te vinden en we gingen back to basics. Heerlijk om te ervaren wat drie dagen in de natuur met je kan doen en het contrast dat het biedt met onze dagdagelijkse ratrace. - Je perceptie van tijd verandert. - Je hoort en luistert meer naar de noden van je lichaam. - Je zintuigen staan wijd open, maar niet voor alarmsignalen, eerder voor de rust van het bos. - You experience more with less. De natuur voorziet en spreekt een resem nieuwe inzichten en vaardigheden aan. - Samengevat: verstillen, vertragen, verbinden en verwonderen. Ik kijk er naar uit om de geleerde technieken te delen met cliënten doorheen wandel- of beweegsessies! Volgend opleidingsweekend eind november nu de groep en de verbinding gevormd is: tijd voor meer ervaringsleren doorheen actie en uitdaging in de Ardennen!   Voor Sporta - Beweeg Meer Rust creëren door beweging We zoomen in op het concept ‘gezondheid’ en kaderen dit binnen het beweegluik. Sport en beweging heeft een positief effect op je mentale, fysieke, sociale gezondheid, welzijn en zoveel andere synoniemen. Maar toch is gezondheid iets heel subjectief. Gezondheid uit zich vaak in rust en stabiliteit. Maar hoe creëren we deze rust door sport en beweging? Datum: Dinsdag 10 oktober 2023 Tijdstip: 20u - 21u Inschrijven: www.sportabeweegmeer.be/activiteiten/rust-creeren-door-beweging Motivatie vinden en kweken Iedereen kent het gevoel. Een dag goed gewerkt, eten staat al klaar, het moment dat je de deur zou “moeten” uitgaan staat vast, en… je hebt geen zin meer en het kost je teveel energie. Je wéét dat het enorm veel deugd gaat doen eens je de beweging krijgt of hebt gehad, maar toch doe je het niet. Hoe pak ik dit aan? Waarom is dit? Wat kan me helpen deze momenten te voorkomen of op te lossen? Datum: Maandag 27 november 2023 Tijdstip: 20u - 21u Inschrijven: www.sportabeweegmeer.be/activiteiten/motivatie-kweken-of-vinden  Voor de VTS Plus Marathon van Sport Vlaanderen Naar jaarlijkse traditie organiseert de Vlaamse Trainersschool een hele reeks webinars dit najaar. Ik mag maar liefst drie keer een onderwerp toelichten. Inschrijven kan vanaf 13 september via deze link. Ontwikkelingsgericht trainen aan de hand van de toolbox van Gezond Sporten Dinsdag 7 november, 20u30 Samen met professor Frederik Deconinck (UGent) ontwikkelde ik voor Gezond Sporten een toolbox om trainers een houvast te bieden voor het periodiseren van ontwikkelingsgericht trainen (https://leeftijdstool.gezondsporten.be/). De fysieke en mentale evolutie van kinderen en jongeren kent zeker een natuurlijke ontwikkeling, maar het loont om deze een handje te helpen door middel van een goede basiseducatie en gerichte interventies. Naast een voorstelling van de leerlijn (voor sporters vanaf de jongste leeftijden) staan we stil bij de praktische uitwerking ervan binnen een sportclub. Mentale aspecten bij duursporten Maandag 20 november, 19u Duursporten vragen soms een aparte mindset in vergelijking met andere sporten. De vele trainingsuren die worden afgemaald vragen de nodige motivatie en een constante focus. En dan is er uiteraard nog het aspect van kunnen afzien en blijven doorgaan tot de eindmeet. In deze bijscholing staan we stil bij al die aspecten en mentale eisen die uniek zijn voor duursporten. Coaches krijgen mentale technieken aangereikt om aan te leren aan hun sporters met tips en info over hoe deze kunnen worden ingepland in het trainingsschema doorheen het seizoen. Omgaan met ouders langs de zijlijn Woensdag 22 november, 19u Hoe kan ik de ouder overtuigen dat onze manier van aanpak ook echt het beste is voor hun kind? Het zijn veelgestelde vragen tijdens de opleidingen in de Vlaamse Trainersschool. We willen daarom ook tegemoet komen aan deze vragen van coaches en gedurende deze bijscholing uitgebreid stilstaan bij deze moeilijke evenwichtsoefening. We bekijken de motivaties van verschillende types sportouders om ook hen beter te begrijpen. Inzicht en begrip lost immers al een groot deel van de weerstand op. We staan stil bij welke boodschappen en stijl van aanpak het best zou kunnen werken en oefenen deze communicatievaardigheden ook in. We stellen enkele concrete initiatieven voor die je kan meenemen en toepassen in de eigen club. Zie ik jullie ergens online dit najaar? 
Onlangs mocht ik virtueel aan tafel schuiven bij de dames van @renjezelfnietvoorbij voor een podcastopname. Ze vroegen me helemaal uit over mijn visie op sport en beweging, connectie met ons lichaam en de natuur tijdens het bewegen, de evolutie van de bewegende mens, beweegverslaving, de uitdaging van een balans te vinden tussen een wetenschappelijke en een intuïtieve benadering, ... Eigenlijk alles wat me professioneel bezig houdt eigenlijk! Hopelijk hebben jullie evenveel plezier tijdens het luisteren als ik tijdens het gesprek met Prisca (@ik_ren_dus_ik_ben) en Jessica (@jessified_health)!
#podcast #renjezelfnietvoorbij #runningtherapie #bewegingspsychologie #sportpsychologie #prestatiepsychologie #gezondheidspsychologie #podcastgast Naar aanleiding van de webinar die ik mocht geven voor Sporta Beweeg Meer verscheen er nu ook een blogpost die de belangrijke punten van mijn betoog mooi samenvat. Lees meer via deze link als je meer te weten wil komen over de talloze voordelen van fysieke activiteit en blootstelling aan de natuur. Inclusief tips rond hoe eraan te beginnen!  Lopen om de strijd met depressie aan te gaan? Kan dit effectief werken? Verhoeven en collega's vergeleken in een recente studie runningtherapie met klassieke antidepressiva aan de hand van een randomized controlled trial, de gouden standaard in klinisch onderzoek. Wat bleek? Medicatie en looptherapie waren even effectief op het vlak van de mentale effecten. Dit is een eerste belangrijke bevinding aangezien medicatievoorschriften nog steeds de gouden standaard zijn de dag van vandaag. De onderzoekers vonden echter nog meer! Terwijl de effecten op mentaal vlak vergelijkbaar waren, had de runningtherapie meer voordelen op fysiek vlak. Terwijl de patiënten die medicatie namen een verhoogde kans ontwikkelenden op metabool syndroom (dat op zijn beurt kan lijden tot hart- en vaatziekten), vertoonde de loopgroep betere cijfers waardoor er zelfs sprake was beschermende effecten tegen hartproblemen en metabool syndroom. Met bewegingstherapie sla je dus twee vliegen in één klap! Ontdek binnenkort meer info op de website over deze manier van begeleiding. Work in progress! Bron: J.E. Verhoeven, L.K.M. Han, B.A. Lever-van Milligen, et al., Antidepressants or running therapy: Comparing effects on mental and physical health in patients with depression and anxiety disorders, (2023), https://doi.org/10.1016/j.jad.2023.02.064  “En met welke bekende sporters werk je dan zoal?”. Het is een vaste vraag die ik krijg bij interviews of nieuwe samenwerkingen. Is het nieuwsgierigheid? Of is het opdat ik mijn waarde als sport- & prestatiepsycholoog zou bewijzen aan de hand van de status van mijn cliënteel? Wat het ook is, ik ga meestal niet in op die vraag en dit om twee verschillende belangrijke redenen.
Want wat met al die onbekende helden die ik begeleid?
Laat deze post een ode zijn aan alle onbekende helden! Ik wil hen niet laten verdwijnen in de schaduw van grote namen.  Deze quote werd me toegestuurd door de mama van één van mijn cliënten. Een mooie herinnering dat een verloren wedstrijd, een herval bij het roken of het stilvallen met je goede, gezonde voornemens je niet je hele leven moet achtervolgen. Je kan er van leren en herstellen. Misschien is dit de reden dat ik wel tattoos op mijn lichaam heb laten zetten om de echt belangrijke levenslessen wél te onthouden? :-)  "Hetzelfde kokende water dat de aardappel zacht maakt, maakt het ei hard" Kooktips met Cedric. Nee grapje, ik wil even stilstaan bij deze uitdrukking. Vele mensen hanteren dit gezegde kortzichtig in mijn ogen. In hun ogen gaat het over weerbaarheid en sterk zijn. Ze hangen er vaak nog een vervolg aan: "Het gaat over waar je van gemaakt bent, niet de omstandigheden". Sinds wanneer zijn eieren beter dan een aardappel? Ik vind beiden met mate best aangenaam in mijn voedingspatroon. Ik interpreteer deze uitdrukking dan ook net andersom! Dezelfde aanpak, dezelfde omstandigheden hebben andere effecten op verschillende mensen. In plaats van te zweren bij een one-size-fits-all waarbij de 'zachten' er uitvallen en we enkel de 'harden' overhouden, moeten we als leidinggevenden of experts onszelf durven uitdagen en op zoek gaan naar de omstandigheden of de aanpak die maakt dat iedereen kan excelleren volgens zijn of haar mogelijkheden. Bedenkingen?  Ik probeer mijn praktijk steeds vorm te geven vanuit een stevige wetenschappelijke basis aangevuld met evidentie uit de praktijk van wat werkt. Zo zien we vaak technieken of methodieken die gehypet worden, terechte tegenkanting krijgen, om dan te komen tot een meer genuanceerd beeld. These, antithese, synthese heet dat proces in de (wetenschaps)filosofie. Dit VRT artikel biedt zo een mooie huidige stand van zaken rond mindfulness. Een zeer waardevolle techniek, maar ik stoorde me al langer aan het feit dat het zou helpen voor alles. Onzin. Stel je voor dat een vakman bij je thuis aankomt met enkel een hamer! Mindfulness lijkt vooral te werken bij depressie, pijn en verslaving. Dat is een fijne geruststelling aangezien mindfulness inderdaad onderdeel uitmaakt van mijn ‘gereedschapskist’ bij rookstop, leven met chronische pijn, afzien bij topsport en omgaan met de initiële ongemakken als je begint te bewegen na lange inactiviteit. Maar geen zorgen, ik heb daarnaast nog heel wat andere technieken die ook kunnen werken! ;-)  Afgelopen weekend (06/05/2023) mocht ik tijdens het congres van Gezond Sporten spreken over de rol van beweging in de behandeling van depressie. Ik stond tussen een mooie line-up aan experten die het hadden over de rol van beweging bij andere chronische aandoeningen als astma, diabetes en kanker. Ondanks de verschillende topics waren er enkele opvallende lijnen op te merken doorheen de verschillende presentaties. Hier zijn mijn key takeaways: #1 – De evidentie is er, nu nog toepassen. Het wetenschappelijke bewijs is er dat beweging preventief én curatief werkt. Waar we nu op moeten focussen is hoe we dit kunnen omzetten naar mensen in beweging. Mijn idee? Hiervoor is een grotere focus op de psychologie van beweging nodig! #2 – Kiezen we de kortste route of de beste route? Je kan mensen vertellen dat beweging werkt en hun alle rationele info geven, maar dat betekent niet dat mensen hiernaar gaan handelen. Zelfs als dit wat meer tijd vraagt moeten we inzetten op blijvende resultaten en niet zozeer een quick fix die niet blijft duren. #3 – Ken jezelf. Beweging werkt. Maar hoe het werkt en welke vorm van beweging werkt voor het individu is maatwerk. Zet in op patient centered care en stop met een one-size-fits-all voorschrift. Laat mensen connecteren met hun lichaam in beweging, zodat het een doorleefde ervaring kan worden. Bewegen draait om zoveel meer dan afvallen, een prestatie leveren of gewoon in leven blijven. Het mooiste compliment dat ik kreeg na afloop van mijn presentatie? Dat ik er in geslaagd was het menselijke aspect te belichten binnen wat soms een heel medisch verhaal is. Daar ga ik voor. Wetenschappelijk onderbouwde kennis vertalen naar een persoonlijk verhaal waar de cliënt/patiënt zelf mee aan de slag kan en mag. Wil je meer weten over mij als spreker? Bekijk dan zeker eens de verschillende onderwerpen op de website of neem gewoon contact op!  De laatste tijd verdiep ik me wat meer in natuurpsychologie om te ontdekken welke bijkomende positieve effecten dit kan hebben op onze fysieke beweegmomenten. Wist je dat onderzoekers onderscheid maken tussen groene en blauwe natuur? Groene natuur = bossen, weiland, parken, ... Blauwe natuur = meren, rivieren, zee, ... Hoe diverser de natuur, hoe krachtiger het effect op onze psyche. Dus ja, je kamerplanten helpen zeker ook je mentaal welbevinden. Maar dit effect is minder groot dan bijvoorbeeld een bezoekje aan het stadspark, dat op zijn beurt als 'groene woestijn' terug minder krachtig is dan een wild bos. En de combinatie van groen en blauwe natuur werkt uiteraard ook beter. Daarom is Ninglinspo in Wallonië één van mijn favoriete wandelplekjes. Je volgt de hele tijd een kabbelend stroompje tussen het groene bos. Volgens sommige onderzoekers is blauwe natuur nog net dat tikkeltje krachtiger voor ons mentaal welzijn door de typische geluiden van water. Deze zouden automatisch rust en ontspanning triggeren. In de groene natuur is de biodiversiteit en de krachtige geluiden van bijvoorbeeld veel verschillende vogels immers niet altijd gegarandeerd. Wat zoek jij het liefst op? Blauwe of groene natuur?  Dient beweging een plaats te krijgen naast medicatie en psychotherapie voor de behandeling van depressie? Als je het mij vraagt: ja! In het kader van de campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport mocht ik samen met collega psychologe Kirsten Plessers (auteur van het fijne boek Psycholopen waarover ik al een leestip schreef in het verleden) aan tafel schuiven met wetenschapsredacteur Kim Verhaeghe. In een podcast van een uur leggen we al onze argumenten op tafel waarom lichaamsbeweging zo waardevol is in de preventie en behandeling van één van de meest voorkomende mentale problemen. Je hoort er antwoorden op vragen zoals:
Dit gesprek kadert in de ruimere campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport. Het hele gesprek beluisteren kan hier: https://soundcloud.com/user-75314080/is-lichaamsbeweging-een-alternatief-voor-antidepressiva Wil je de inhoud liever lezen? Dat kan hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Is-lichaamsbeweging-een-alternatief-voor-antidepressiva Of hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Beweging-als-behandeling-en-preventie-van-depressie Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten ook een congres over sporten met een chronische aandoening, waar ik ook mag spreken over depressie en sport. Meer info en inschrijven kan hier.  Presteren en welzijn hand in hand laten gaan is altijd mijn doel in mijn werk. Ik mocht hierover in gesprek gaan met wetenschapsredacteur Kim Verhaeghe voor Gezond Sporten. In een podcast van een uur hebben we het over depressie specifiek en mentaal welzijn in het algemeen bij topsporters. Je hoort er antwoorden op vragen zoals:
Dit gesprek kadert in de ruimere campagne van Gezond Sporten rond depressie en sport. Het hele gesprek beluisteren kan hier: https://soundcloud.com/user-75314080/mentaal-welzijn-bij-topsporters-komt-niet-vanzelf Wil je de inhoud liever lezen? Dat kan hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Mentaal-welzijn-bij-topsporters-komt-niet-vanzelf Of hier: https://gezondsporten.be/wiki/item/2023/04/07/Depressie-en-burn-out-voorkomen-als-topsporter Zaterdag 6 mei organiseert Gezond Sporten ook een congres over sporten met een chronische aandoening, waar ik ook mag spreken over depressie en sport. Meer info en inschrijven kan hier.  VRT brengt in Rebound het aangrijpende verhaal van Sebastien Bellin. Een ex-profbasketballer die zwaar gewond raakte aan zijn benen tijdens de aanslagen van Zaventem in 2016. Als deel van zijn herstelproces zette hij zijn zinnen op het finishen van de Iron Man triatlon van Hawaï. Een docu waarin zowel traumapsychologie, de mentale aspecten van blessureherstel en prestatiepsychologie aan bod komen. Het verhaal van een evolutie van crisis naar terug kunnen floreren in het leven. Een absolute aanrader! Ik laat enkele quotes voor zich spreken:
Nog te bekijken tot 22/03/2024 op VRT Max.  Een kwart van de volwassenen in Vlaanderen beweegt minder dan wat aanbevolen wordt voor een goede gezondheid (onderzoek door Sciensano). De intentie is er, maar de praktijk loopt stroef (pun intended). De voornaamste aangehaalde reden is tijdsgebrek. Dit is - sorry om het te zeggen - eerder een excuus dan een reden. Correcter is het om te spreken van 'gepercipieerd tijdsgebrek'. Tal van studies tonen aan dat we liever andere dingen doen dan bewegen. Zoals - met voorsprong - schermgebruik. Ja, ik heb het tegen jou die nu langs deze post scrolde. Maar je bent hier nu toch, dus lees nog even verder. "Het zal dan wel een gebrek aan discipline zijn", hoor ik je denken? Niet akkoord en laten we aub niet opnieuw blijven trekken aan een dood paard. Hieronder deel ik enkele bedenkingen als bewegingspsycholoog over wat wel nodig is om hierin verandering te kunnen brengen:
Maar, goed nieuws, het vakgebied van de bewegingspsychologie bestaat al jaren in academische kringen en al die kennis ligt klaar om vertaald te worden naar de praktijk. Om echt succesvol te zijn in onze ambities om meer mensen aan het bewegen te krijgen loont het om stil te staan bij mentale factoren zoals de relatie tussen een mens en zijn lichaam in beweging, bewust versus onbewuste gedragsverandering, mensen leren omgaan met niet-helpende gedachten, goede communicatievaardigheden, motivatiepsychologie, bewegen met een mentale of fysieke 'rugzak', bewegen doorheen de verschillende leeftijdsfases, ... Mijn inbox staat open voor iedereen die mee deze uitdaging wil aangaan om mensen aan het bewegen te krijgen (en te houden) en daarbij meer wil leren over de psychologie van beweging.  In de maand februari ben ik vaker bij de dokter langs geweest dan in heel 2022 samen. Een huidinfectie en hevige koorts werd nogal onfortuinlijk opgevolgd door een hondenbeet in mijn voet, waardoor ik vrijwel een maand stil lag met het sporten. Reken daar de zorgen voor een baby bij en je begrijpt dat terug in actie komen best als een opgave kan aanvoelen. Dus ‘ja’, ook als sport- & bewegingspsycholoog ben ik gevoelig voor de psychologische uitdagingen van een heropstart na blessure of lang stilzitten. Toevallig of gelukkig mocht ik vorige week een webinar geven aan leden van het Helan ziekenfonds over ‘mild zijn voor jezelf’ of het psychologische concept van ‘zelfcompassie’. Vanuit mijn motto ‘practice what you preach’ paste ik Paul Gilberts model rond de drie emotieregulatiesystemen toe op mijn eigen terugkeer naar sport en beweging. Ons gevaarsysteem wordt geactiveerd wanneer we een bedreiging waarnemen. In mijn geval was er de angst om niet volledig te herstellen en vaardigheden of mogelijkheden te verliezen. De interne criticus in mijn hoofd greep deze angst aan om dan met momenten:
Het jaagsysteem wordt geactiveerd wanneer we doelen en erkenning nastreven. Er was het verlangen om weer te gaan trainen en het oude niveau te herwinnen. Dit leidde echter in het begin ook tot een te grote focus op de cijfertjes en verschillende parameters. Het tempo was te traag, de hartslag te hoog, de gelopen afstand te weinig… Plots lag zelfs mijn professionele waarde op tafel in mijn hoofd. “Komaan, als sportpsycholoog en running therapeut in opleiding kan je toch niet achteraan hollen, je moet het goede voorbeeld geven”. Niet echt mild voor mezelf en allesbehalve productief voor herstel. Ten slotte, wordt het zorgsysteem geactiveerd wanneer we ons veilig, zeker en verbonden voelen met anderen en onszelf. In mijn geval kreeg ik bijvoorbeeld extern steun van mijn vrouw die dagelijks de wonde hielp verzorgen. Maar ik moest dus ook zelfcompassie oefenen naar mezelf toe. Ook al kon ik niet intensiever sporten, ik kon wel opbouwen met rustig wandelen met de hond of met gezond te proberen eten. In plaats van te jagen op cijfertjes, richtte ik mijn aandacht tijdens die eerste loopjes vooral op waarom het nu zo goed voelde terug in beweging te zijn. Terwijl ik rustig liep, liet ik mijn aandacht glijden naar het ontdekken van de ontluikende lente in de natuur. Ik focuste op het aangename gevoel van mijn lichaam terug in beweging te brengen (in plaats van te luisteren naar de interne criticus in het hoofd). Een mooie toepassing van wat ik leer in mijn opleiding rond Focusing. Door aandacht te besteden aan zelfcompassietechnieken en het activeren van het zorgsysteem kon ik makkelijker progressie zien en beleefde ik plezier en genot aan de heropbouw. Af en toe een ‘beginners mindset’ opzoeken kan net heel verrijkend zijn om nieuwe inzichten te verkrijgen. Hierdoor werd ik tijdens het lopen zelfs creatief en bedacht ik alvast enkele oefeningen die ik later als running therapeut in de praktijk wil delen met cliënten. Misschien kun jij deze drie systemen ook toepassen op een situatie waar jij mee worstelt? Neem gerust contact op je hiermee te helpen! Of misschien denk je dat iemand anders er baat bij zou hebben deze oefening te doen? Deel deze blog dan gerust! Aan het lopen met mijn eigen hond Chester
Beweeg jij af en toe? Of sport je vaak? Kom je vaak buiten in de natuur voor een frisse neus? En reikte deze frisse wind tot in je bovenkamer dat je alles meer een plaats kon geven? Er zijn tal van voordelen die zowel in de wetenschap als in je naaste kringen bewezen zijn waarom sporten en bewegen goed voor je is. Maar wat juist, wanneer en hoe leg ik graag uit in een webinar voor Sporta - Zeker Sporten. PRAKTISCHE INFO Datum: Dinsdag 11 april 2023 - 20u Duurtijd: 30-40 min excl. aansluitende Q&A Onderwerpen: Realistisch verwachtingspatroon bij sporten en bewegen, voordelen, mythes,... Prijs: Gratis voor deelnemers Expeditie Natuurpunt 2023 en ZS-leden - €7 voor andere deelnemers Meer info en inschrijven: https://www.zekersporten.be/webinar-verfrissing-in-de-bovenkamer-door-natuur-en-fysieke  |
InTROHerspenspinsels en updates. Vind je iets interessant? Deel, laat een opmerking achter of neem contact met me op! Via de thema's ontdek je posts die aansluiten bij jouw interesse. Meer updates rechtstreeks in je mailbox? Schrijf je hier in op mijn nieuwsbrief! Thema's
All
Archief
August 2024
|
RSS Feed