|
Naar aanleiding van een recordopkomst op de marathon van Antwerpen vroeg het Nieuwsblad mijn mening over deze groeiende populariteit van deze mythische afstand.
Originele bron Het Nieuwsblad: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20241020_96447444 Een recordaantal lopers stond gisteren aan de start van de Antwerp Marathon: 19.000 sportievelingen. 12.000 deden mee aan de halve marathon, tweeduizend aan de tien kilometer. maar liefst 5.000 kozen voor een helse 42 kilometer. Wat ooit een nichesport voor atleten was, is nu een mini-festival waar een breed publiek aan meedoet. “De cijfers zijn ongezien”, zegt Jeroen Scheerder, hoogleraar sportpsychologie (KU Leuven). “Volgend jaar verwacht de organisatie dat een kleine tienduizend mensen de marathon zullen lopen. Decennialang kwamen we nauwelijks aan duizend man. Bijna een tienvoud dus.” Ook bij onze Noorderburen werd een record verpulverd: 22.500 hardlopers liepen zondag de marathon van Amsterdam. Een klein festival Volgens Prof. Scheerder staat pret en beleving op zo’n marathon-event centraal. “Dat bewijst het parcour. Vorig jaar liepen deelnemers één grote ronde. Nu lopen ze een kleinere cirkel twee keer. Dat is interessant voor de supporters. Vroeger stond er geen kat, nu staat een grote massa aan de zijlijn.” Daar zit de muziek en de ambiance ook voor iets tussen, zegt bewegingspsycholoog Cedric Arijs. “De marathons worden steeds grootser opgezet. Het lijken wel festival. Er schuilt vaak marketing achter, met leuke standjes. Dat maakt dat mensen het willen meemaken. Er bij willen zijn.” Strava-effect “Anderzijds is er ook technologie die ons ondersteunt. Denk aan smartwatches of online loopschema’s binnen handbereik die het een beetje makkelijker maken.” Arijs spreekt van het Strava-effect. “Je krijgt complimenten en likes als je gaat lopen. Die achterban die je steeds aanmoedigt, zorgt voor extra motivatie. De keerzijde is dat sommigen zeggen: als het niet op Strava staat, telt het niet. Dat is natuurlijk niet waar.” “Dit is typerend voor een maatschappij waar mensen met onzekerheden kampen”, zegt prof. Scheerder. “We compenseren die onzekerheden met apps als Strava die tonen: op sportief vlak zet ik mezelf voldoende op de kaart.” Graag traag “In een tijd waarin mensen geen tijd hebben, kiezen ze net voor die sport die heel veel tijd vraagt”, merkt prof. Scheerder op. “Sommigen doen over een marathon zes uur en ook dat blijkt een trend. We gaan naar slow marathons waarbij het niet de bedoeling is om het supersnel te doen. De deelnemers denken: wat mijn tijd ook wordt, ik wil hem gewoon uitlopen. Het draait minder om competitie, maar eerder om een vinkje op de bucketlist. Een soort visitekaartje. Daardoor krijg je een meer uitgereikt publiek.” Vroeger gingen mensen naar het buitenland om een marathon te lopen. Denk aan de iconische New York Marathon. “Dat doen we nog steeds, maar ondertussen kan het ook gewoon in je achtertuin. Uit ons onderzoek blijkt dat gemiddeld 8 op de 10 deelnemers uit eigen land komen. Ook daardoor verlaag je de drempel voor mensen die nog nooit eerder een marathon liepen.” Prestatiemaatschappij “Wat vroeger een grote afstand leek, is nu meer standaard geworden”, zegt Arijs. “Een marathonafstand is niet langer een mythische afstand. De grens wordt steeds verlegd en extremen worden opgezocht. Vandaar dat ultralopen ook aan een opkomst bezig is. We zien sowieso dat we in een prestatiemaatschappij leven waarin we steeds hoger willen mikken.” En daar schuilt gevaar in. “We willen een goede job, een fijn gezinsleven, veel vrienden en ook nog eens fysiek tot het uiterste gaan. Maar niet iedereen hoeft dat te doen om het gemaakt te hebben. Wie het niet kan, denkt vlug: wat een nobody ben ik. Die mensen raken ontmoedigd door alle marathonlopers. Ga jij vijf kilometer lopen aan een trager tempo? Dan is dat ook super. Een marathon lopen mag niet de nieuwe norm worden” Nog een gevaar van de marathontrend: de mindset no pain, no gain. “Die waait over van de topsport en gewone mensen willen die kopiëren. Een mens is zeker tot veel in staat op wilskracht. Sommigen zullen die marathon dus uitlopen op mentale kracht, maar gezond is dat niet. Het is niet zomaar een kwestie van verstand op nul te zetten. Ik hoor niet graag mensen zeggen: de dertig kilometer is me al vaak gelukt. Die twaalf loop ik wel uit op karakter.”
0 Comments
 Door Pieter-Jan Calcoen
Toen Mark van Bommel zondagmiddag na het 1-1-gelijkspel tegen Union de kleedkamer binnenstapte, stelde hij vast dat er tranen vloeiden bij verschillende spelers. Jelle Bataille stond dan weer de journalisten te woorden met trillende lippen - zo onderstoven was hij van wat zich net op de Bosuil had afgespeeld. Om maar te zeggen hoe groot de ontgoocheling was bij de Great Old. En da’s perfect te begrijpen - Antwerp stond op tien minuten van een historische dubbel -, maar tegelijk heeft het nog steeds als enige alles in eigen handen. Winnen op Genk en Antwerp is kampioen. In zijn nabespreking legde Van Bommel daar de nadruk op. “Er is nog een herkansing”, vertelde hij zijn spelers. “Die had ik in 2010 niet toen ik met Nederland de WK-finale verloor van Spanje. Ook al wordt het nu moeilijker, we kunnen het nog afmaken. Ik weet niet of de jongens me gehoord hebben…” Van Bommel probeerde zijn spelers dus meteen op te peppen, goed beseffend dat hij in de Cegeka Arena elf strijders nodig zal hebben om alsnog de titel te pakken - een punt zal wellicht niet volstaan. Maar is het überhaupt mogelijk om op één week tijd de knop om te draaien? “Wel als Antwerp vóór Union goed gewerkt heeft”, aldus sportpsycholoog Cedric Arijs. “Toen mocht niet uitsluitend de nadruk gelegd worden op het droomscenario - namelijk winst en een groot feest -, maar ook op de eventuele desillusie.” Volgens onze informatie is dat daadwerkelijk gebeurd in Deurne Noord. Dat bleek ook uit de interviews: geen enkele speler wilde het vel van de beer al verkopen. Uit zelfbescherming, maar evengoed uit realisme, want Union kloppen: doe het maar. Arijs vindt het positief dat de staf van Antwerp toegelaten heeft dat er in de vestiaire gehuild werd. “Vergelijk het met een fysieke cooling-down - dat is cruciaal om je spieren te laten herstellen. Emotioneel is dat net hetzelfde. Je mag dat niet onderdrukken, het is net nodig. Het is menselijk. Mocht je dat tegengaan, dan riskeert dat zich te wreken in de volgende wedstrijd. Dan kan er net nog meer spanning of druk zijn, terwijl je dat net wil vermijden. Het zal vanuit zichzelf al stresserend genoeg zijn.” “Het is nu zaak om de speler individueel aan te pakken”, aldus de sportpsycholoog. “Iedereen heeft nood aan een andere benadering. Maar voetbal is uiteraard in eerste instantie een teamsport. En dus moet Antwerp ook aan het collectief aandacht aan besteden. Bij die analyse is het belangrijk dat men abstractie maakt van het resultaat tegen Union. De prestatie an sich is ook van tel. Was het voetbal dat Antwerp bracht zoals ze wilden? Was de vechtlust aanwezig? Zijn er werkpunten? Daar kun je concreet mee aan de slag richting de volgende match.” Van Bommel was op dat gebied positief: “Ik kan de jongens niks verwijten. Ze hebben de discipline getoond om het plan uit te voeren. Onze ideeën waren goed. Behalve bij het tegendoelpunt - dat was zelfs geen kans, maar dat maakte niet uit - hebben we geen fouten gemaakt.” Ook de RAFC-coach zelf niet? Er was achteraf commotie over de wissel van Vincent Janssen. Hij moest met een pijntje naar de kant, maar Van Bommel bracht in zijn plek geen aanvaller, wel middenvelder Mandela Keita. Was dat louter een zet om de voorsprong te consolideren? En was dat wel verstandig? Van Bommel was het niet eens met die bedenking: “We zijn wel op zoek gegaan naar de 2-0. Het is trouwens niet zo dat het tegen een man minder automatisch makkelijker wordt. Het is soms zelfs moeilijker, want de tegenstander gaat anders voetballen.” Het moet gezegd: ook bij Van Bommel was het duidelijk zichtbaar dat hij een klap had gekregen. Dat wilde hij ook niet verbergen - “Het is lastiger dan vorige week, toen we na de dreun op Club alsnog goed nieuws kregen door het gelijkspel tussen Union en Genk” -, maar volgens Arijs is het niet nodig om nu plots te gaan doemdenken. “Als op voorhand de juiste dingen gedaan zijn, is het voor Antwerp perfect mogelijk om tegen Genk op te staan - ze hebben er de spelers en het niveau voor. Ik verwacht dat de batterijen opgeladen zullen zijn.” Het wordt deze week sowieso de boodschap van Van Bommel richting zijn spelersgroep: de landstitel ligt nog altijd binnen handbereik. Al is er in vergelijking met de eerste matchbal wel een groot verschil: lukt het tegen Genk niet, dan is het onherroepelijk voorbij. Er is geen tweede kans meer…  Het Nieuwsblad (Tommy Huygebaert) interviewde me naar aanleiding van de wereldtitel van Luca Brecel in het snooker.
Geen echte sport maar een doorrookt caféspel, bovendien bijna alleen door dronken Britten gespeeld. Dat waren voor dit WK zowat de meest gehoorde commentaren van criticasters als het over snooker ging. Al lijkt Luca Brecel (28) met zijn wereldtitel dat tij eigenhandig te keren. Vlaanderen viel de laatste dagen massaal voor de sport met de keu en de 22 ballen in verschillende kleuren. Weinig mensen die maandagavond niet met hun gedachten in de magische snookertempel The Crucible in Sheffield zaten of die daags na de gewonnen finale het belang van de wereldtitel nog onderschatten. “Brecel leverde een waanzinnige en historische prestatie. Voor het Belgische snooker maar ook voor de Belgische sport in het algemeen”, zegt voormalig professioneel snookerspeler en huidig snookercommentator Bjorn Haneveer. The Belgian Bullet, de Belgische kogel, is de eerste Europeaan van het vasteland die zich tot wereldkampioen snooker kroont. Tot nu was het de Angelsaksische wereld die de sport domineert. Het grootste gevaar voor hun alleenheerschappij komt de laatste jaren bovendien vooral uit China. , “Hier in België en in grote delen van Europa behandelen ze snooker al jaren stiefmoederlijkzegt Rupert Wittebols (65), bestuurslid en penningmeester van de Vlaamse Snookerfederatie. “De sport boomde wel in de jaren ‘80 en ‘90 van de vorige eeuw, maar deemsterde daarna volledig weg. De televisiewereld toonde weinig tot geen aandacht, de snookerzalen overal te lande verdwenen en de overheid draaide de subsidiëringskraan dicht. Daardoor kon de jeugdwerking niet goed georganiseerd worden. Probeer dan maar eens talent te ontdekken. Maar kijk, heel af en toe komt ondanks alles toch iemand als Luca Brecel bovendrijven. Dat maakt deze prestatie nog meer historisch.” Mentale druk Als er vooral een ding door iedereen wordt bewonderd van Brecel, dan wel dat hij de afgelopen 17 dagen bleef presteren onder ongelooflijke mentale druk. In de slotsessie van de finale moest Brecel 50 minuten lang toekijken hoe zijn tegenstander Selby spelletje na spelletje won en zijn achterstand herleidde van 10–16 tot 15–16. “Die stoel waar je dan op zit als speler, voelt aan als een elektrische stoel. Daar wil niemand opzitten”, omschrijft Raymond Ceulemans het. Mister 100 werd in het biljarten 35 keer wereldkampioen, 48 keer Europees kampioen en 61 keer kampioen van België. “Snooker is inderdaad een slopend wachtspel”, bevestigt sportpsycholoog Cedric Arijs. “Je moet lang wachten tot je aan de beurt komt, continu je plannen bijstellen door de acties van je tegenstander en je moet lijdzaam toekijken als je zelf niet aan zet bent. Het is een kwestie van als speler je focus vast te houden en je te beheersen als jij wel kunt spelen. Dan moet je er het maximale uithalen. Geen gemakkelijke opdracht, zeker niet met al die camera’s die nog eens op je ingezoomd staan. Dat ze elk detail, elke frons, in detail filmen, kan serieus in het kopje kruipen.” Volgens de kenners slaat dat onbewust op je handen en je keu of ga je foute beslissingen nemen. Het is niet alleen de psychologische spelletjes van de tegenstander die snooker zo zwaar maakt, het is ook de hyperfocus die je moet behouden. “Een fietser zit op een fiets en moet gewoon zorgen dat hij als eerste aankomt. Dat is zo hard rijden als je kunt. Na een snookermatch ben je echter geestelijk kapot, het voelt dan aan alsof je honderden studieboeken hebt van buiten geleerd”, zegt Wittebols. “Het is ook schaken met ballen. Je moet continu drie à vier stappen verder durven denken. Maken dat je witte bal niet te goed ligt voor de tegenstander als je niet kunt potten en dat de witte bal wel goed ligt als je aan de beurt blijft.” Wittebols maakt de druk er niet minder op. “Nu begint het echte professionele werk, de verwachtingen zijn hoog. Zeker omdat Brecel van de nieuwe generatie is. Ik zag nog nooit iemand zo aanvallend spelen in de finale. Luca kan de meer defensieve snookersport helpen veranderen.” Voor de jaarlijkse campagne van Gezond Sporten die dit jaar in het teken staat van depressie en topsport & depressie en beweging mocht ik met hen samenwerken om heel wat content te ontwikkelen:
Depressie & topsport:
Rol van beweging in de preventie en behandeling van depressie:
Het Nieuwsblad (Tommy Huyghebaert) vroeg mijn mening of het geven van de overwinning van Van Aert aan Laporte in Gent-Wevelgem nu eerder galant of gênant was.  Samen met enkele andere experts van Gezond Sporten ging ik in gesprek rond de plek van winnen in de sport in onze prestatiemaatschappij. [Artikel in PDF toegevoegd] Het Nieuwsblad vroeg mij en drie andere experten of we geloven of Remco Evenepoel nog groeimarge heeft na zijn topprestatie op het WK.   21bis (Amber De Pau) interviewde me over het belang van mentale gezondheid in de sportwereld en het groeiende bewustzijn hierrond.
Origineel artikel: https://21bis.be/2022/01/mentale-gezondheid-in-sportwereld-ligt-meer-dan-ooit-op-tafel-atleten-zijn-mensen-geen-robots/ Mentale gezondheid in sportwereld ligt meer dan ooit op tafel: ‘Atleten zijn mensen, geen robots’ In 2021 werden mentale problemen in de sportwereld meerdere keren aangekaart. Atleten zoals de Amerikaanse turnster Simone Biles en de Japanse tennisster Naomi Osaka getuigden over hun mentale gezondheid. Ze zetten een stapje opzij en focusten op zichzelf. Sportpsycholoog Cedric Arijs legt uit: ‘Atleten moeten rekening houden met hun herstel. Dat is niet enkel fysieke rust, maar ook sociaal en mentaal herstel.’ 2021 was een goed gevuld sportjaar voor de sportliefhebber. Wereldkampioenschappen, Europese kampioenschappen, toernooien en uiteraard de Olympische Spelen die na een jaar uitstel op de planning stonden. Uiteraard eist dit na een tijd zijn tol voor een atleet. Naast Biles en Osaka spraken ook Belgische atleten over hun mentale gezondheid. Basketster Kim Mestdagh zette na de Olympische Spelen een stap opzij bij de Belgian Cats waar ze een van de sterkhoudsters was. De combinatie nationale ploeg en spelen voor haar Italiaanse club Schio, werd mentaal en fysiek te zwaar. ‘Sporters zijn bovenal mensen en zij zijn onderhevig aan stress en druk die ze zichzelf opleggen of van buitenaf wordt opgelegd. Al deze zaken kunnen een invloed hebben op de sportprestaties. Afhankelijk van hoe ze er mee omgaan’, aldus Arijs. Ook basketster Julie Allemand blikte op het einde van 2021 via een instagrampost terug op het afgelopen jaar. Daarin gaf ze aan dat ze kampt met een basketbal burn-out. Barrière Naast de atleten die hun mentale gezondheid hebben aangekaart, zijn er atleten die hier niet openlijk over getuigen. De barrière om erover te spreken is er nog steeds, zeker in de sportwereld. ‘Topsporters worden vereerd door fans. Door de media worden ze opgehemeld als mensen die bovenmenselijke prestaties neerzetten. Dan lijkt er geen vuiltje aan de lucht. De ceremonies op het einde van de rit tonen geen uren en maanden afzien en de tranen, pijn en blessures die eraan zijn voorafgegaan. Het is een foutief beeld dat gecreëerd wordt.’ ‘Simone Biles is het gezicht van de gymnastiek en er rustte een enorme druk op haar schouders’ Op de schouders van een atleet rust een druk. Die druk wordt gecreëerd door het beeld dat de media schetst via artikels en quotes die dan uit hun context worden getrokken. Daarnaast heb je ook de supporters die resultaten verwachten. Sportpsycholoog Arijs haalt nog een andere factor aan: ‘De coaches spelen hier ook een rol in. Je hebt veel goede en opgeleide coaches, maar je hebt ook trainers die nog steeds uitgaan van het pushen, controle hebben en externe motivatie gaan opleggen om dingen gedaan te krijgen. Sporters krijgen die dingen gedaan, maar tegen welke prijs is dan altijd de vraag.’ Voor jonge atleten kunnen ouders ook voor druk zorgen. ‘Jonge atleten weten dat hun ouders geld en tijd investeren in hun sportontwikkeling. Dit kan de druk zijn om het goed te maken. Ze willen er iets voor in de plaats geven zoals goede resultaten en winst. Zo werkt het natuurlijk niet.’ Eigen woordvoerster Tennisster Naomi Osaka weigerde in 2021 op het tennistoernooi Roland Garros te spreken met de pers. Persconferenties liet de Japanse aan zich voorbijgaan omdat deze een last vormen voor de mentale gezondheid en er ook geen rekening wordt gehouden met de mentale gezondheid van de atleet. Later trok de toenmalige nummer twee van de wereld, nu dertiende, zich terug uit het toernooi. ‘Naomi Osaka is naast een atleet ook haar eigen woordvoerster. Als je jouw eigen woordvoerster moet zijn en daarnaast nog moet trainen en wedstrijden moet spelen is dat veel voor een persoon om te doen. Voor een individuele speelster als Osaka die zich focust op haar sport is dat een vraag te veel.’ ‘Met zulke jonge atleten moet er voorzichtig omgesprongen worden voor hun mentale gezondheid’ Turnster Simone Biles zette de sportwereld op zijn kop toen ze zich terugtrok uit de Olympische Spelen. Het veelbelovende talent van de Verenigde Staten van Amerika waarvan verwacht werd dat ze alle records ging breken, zette een punt achter haar olympische deelname. Nu wordt ze gelauwerd voor haar strijd rond mentale gezondheid omdat ze dit probleem nog meer in de kijker heeft gezet. Ze gaf aan dat ze kampte met twisties. Ze kon zich niet langer meer automatisch oriënteren tijdens turnoefeningen die normaal in het geheugen opgeslagen zijn. ‘De twisties hebben een oorsprong. Zij was het gezicht van de gymnastiek en er rustte een enorme druk op haar schouders. De hele wereld had hoge verwachtingen van haar. Een ander aspect dat niet mag vergeten worden is wat ze allemaal heeft meegemaakt. Ze heeft dapper getuigd over het seksueel misbruik dat zij en andere gymnasten van team USA hebben meegemaakt. In 2018 kwam ze met haar verhaal naar buiten over turndokter Larry Nassar. Dat bracht jeugdtrauma’s naar boven.’ Remco Evenepoel In België zijn er heel wat jonge atleten die ons land hoop bezorgen voor de toekomst. Zoals wielrenners Cian Uijtdebroeks (18) en Remco Evenepoel (21) en turnster Jutta Verkest (16) . Jutte zette een mooie prestatie neer op de Olympische Spelen in Tokio door zich te plaatsen voor de allroundfinale. Toch moet er met zo’n jonge talenten voorzichtig omgegaan worden. ‘Met zulke jonge atleten moet er voorzichtig omgesprongen worden voor hun mentale gezondheid. Anders riskeren we dat we stappen overslaan. Als je de termen hoort die Remco Evenepoel over zich heen krijgt als ‘de nieuwe Eddy Merckx’, dat zorgt voor druk en verwachtingen.’ Remco Evenepoel werd in het begin van zijn jonge carrière al opgehemeld en bestempeld als een toekomstige winnaar van grote rondes als de Tour de France. ‘Fysiek kunnen ze topprestaties neerzetten die misschien voorliggen op hun leeftijd. Maar dat zijn geen garanties dat ze op mentaal vlak ook voorliggen op hun leeftijd of genoeg levenservaring hebben om deze verwachtingen te dragen.’ Sportpsycholoog Cedric Arijs geeft jonge atleten nog graag een tip mee: ‘Train je mentale aspecten net zoals je jouw fysieke aspecten zou trainen. Jouw mentaal welzijn is iets dat getraind kan worden door er bewust mee bezig te zijn. Je kan je inspannen, maar daarna ook even loskoppelen van de sport om het in evenwicht te houden. Bekijk mentaal welzijn niet als iets dat opgelapt moet worden wanneer er iets aan de hand is, maar hou je mentaal welzijn in de gaten om het niet tot iets ergs te laten komen.’ Tekst: Amber de Pau, eindredactie: Liam Verbinnen Story interviewde me omtrent de dunne grens tussen aanmoedigen en druk leggen die ouders van talentvolle sporters moeten bewandelen. [Artikel in pdf met afbeeldingen] |
In DE MediaAf en toe word ik gevraagd mijn opinie te geven of een gebeurtenis toe te lichten vanuit mijn expertises. Topics
All
ARCHIEF
November 2024
|
RSS Feed